Master Tezler / Master Thesis

Permanent URI for this collectionhttps://ada.atilim.edu.tr/handle/123456789/23

Browse

Now showing 1 - 6 of 6

Adalet Divanı'nın metinlerindeki sözcüklerin çevrilmesi: Bir örnek olay çalışması
(2019) Ogaıdı, Suha Salah Mohammed Al; Altay, Ayfer; English Translation and Interpretation
Bu çalışmanın amacı Uluslararası Adalet Divanı'nın Terörizm ve Irk Ayrımcılığı (Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Yönelik Uluslararası Sözleşme – CERD (International Convention on the Elimination of Racial Discrimination)) sözleşmelerinin terminolojisinin çevrilmesinde hangi çeviri yöntemlerinin uygulandığının belirlenmesine yönelik bir karşılaştırmalı analizin gerçekleştirilmesidir. Bu sözleşmeler günümüz dünyasında ve özellikle de Arap bölgesinde özel bir öneme sahip bulunmaktadır. Çalışmanın kapsamı Birleşmiş Milletler Adalet Divanı'nın resmi web sitesinde 2010 ilâ 2018 yılları arasında yayınlanmış olan CERD (Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Yönelik Uluslararası Sözleşme) ile sınırlıdır. Bu sözleşmeler Uluslar arası Adalet Divanı'nın İngilizce ve Arapça olarak sunulan yıllık raporundan alınmıştır. Mevcut çalışma Jean Paul Vinay ve Jean Darbelnet (1995) tarafından ortaya konmuş kriterleri temel almaktadır ve Irk Ayrımcılığının Önlenmesine Yönelik Uluslararası Sözleşme'nin (ICERD) sözcüklerinin çevirisi ile sınırlı tutulmuştur. Gerçekleştirilen analizin sonuçları temel alınarak, sözcüklerin çevirilerinin Gideon Toury yaklaşımına göre yeterli ya da kabul edilebilir olup olmadıkları tartışılmıştır.
Analyse du processus de révision Turque des actes de l'UE Analyse des Türkischen revisionsprozesses von EU-rechtsvorschriften
(2021) Yıldırım, Ozan; Altay, Ayfer; English Translation and Interpretation
Revizyon, çeviri sürecinin bir parçası olarak önemli bir göreve sahiptir. Bu çalışmada, bir aday ülke olarak Türkiye'yi de ilgilendiren Avrupa Birliği (AB) tasarruflarının Türkçe çeviri ve revizyon süreçlerine değinilmiştir. Dilbilimsel, teknik ve hukuki revizyon kategorilerinin ne olduklarına yer verilmişse de asıl odak dilbilimsel revizyon olmuştur. Tezin amacı, revizyona tabi tutulan çeviride ve revizyonda kullanılan izlemleri göstererek nicel ve nitel gözlemler sunmak; ayrıca bu izlemleri üst kategoride yerlileştirme veya yabancılaştırma kavramlarında toplayarak yüzdelik oranlarını göstermektir. Yöntem olarak Peter Newmark'ın 18 Çeviri İşlemi ile Lawrence Venuti'nin Friedrich Schleiermacher'dan esinlenerek geliştirdiği yerlileştirme ve yabancılaştırma kavramları kullanılmıştır. Bu çalışmada Türkçe çevirisi ve revizyonu tamamlanmış olan AB tasarrufları belli bir zaman aralığı kısıtlaması içinde taranarak incelemeye değer örneklere yer verilmiştir. Teknik terimlerin revizyon için zorluk yarattığı zamanlarda bir seçenek olarak ilgili AB tasarruflarının Almanca ve/veya Fransızca dil versiyonlarına da bakılmıştır. Bununla ilişkili olarak AB resmî dillerinde yayımlanan tüm tasarrufların eşdeğer yasal statüsüne de dikkat çekilmiştir. İncelenen çeviri ürünleri ve revizyondan geçen çeviri ürünlerinde kullanılan izlemler istatistiğe dökülmüş, grafiklerle görselleştirilmiş ve yorumlanmıştır. Bu tezde, AB tasarruflarının çeviri/revizyon sürecinden sorumlu tek yetkili kurum olan AB Başkanlığının çeviri/revizyon politikası ele alınarak oldukça özel kapsamlı, özgün ve fark yaratan bir çalışma yürütmek amaçlanmıştır. Anahtar Sözcükler: AB Tasarruflarının Çevirisi, AB Tasarruflarının Revizyonu, AB Hukuk Dili, AB Başkanlığı, Hukuki Eşdeğerlik
Damızlık kızın öyküsü: Feminist Distopyan çizgi romanın göstergelerarası bir analizi
(2023) Umaç, Müge; Altay, Ayfer; Department of Modern Languages; English Translation and Interpretation
Edebiyat ve sanatı birleştiren edebi bir metin olarak kabul gören grafik romanlar, görsel ve metnin karşılıklı iletişiminin bir ürünü olarak ortaya çıkan en popüler eserlerden biri olarak yerini almıştır. Özgün romanlardan grafik romanlara dönüştürüldüklerinde farklı bir semiyotik düzeyde hayat bulan bu eserlerin çevirisi, kendine has doğası ve ögeleri nedeniyle onları grafik romana uyarlayan çevirmen için bazı zorlukları beraberinde getirir. Hedef metnin orijinal romanın stilistik, kültürel, dilsel ve romansal özelliklerini büyük ölçüde aktarabilmesi için orijinal romanı grafik romana göstergeler arası çevirecek olan çevirmen/sanatçının kendisini hedef metnin geleneklerinin ve gerekliliklerinin bilgisiyle donatması gerekir. Bir grafik roman çevirisinin kaynak metindeki her bir ayrıntıyı aktarmasını beklemek gerçekçi olmasa da, çevirinin makul sınırlar içinde yeterli bir metin oluşturması beklenir. Tüm bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda, bu tez, orijinal bir romanı grafik roman gelenekleri çerçevesinde çevirirken ortaya çıkan çeviri tercihlerine ve yorumlarına ışık tutmayı ve bu süreçte orijinal romanın kendi bağlamının ne ölçüde korunabileceğini incelemeyi amaçlamaktadır. Damızlık Kızın Öyküsü'nün roman ve grafik roman versiyonlarının karşılaştırması, ilk olarak, çevirmen/sanatçının bu grafik roman özelinde grafik roman geleneklerini nasıl yorumladığını ve ikincisi, orijinal romanın feminist distopik bağlamının grafik romanda ne ölçüde korunduğunu ortaya koymaktadır. Metodoloji, grafik romandaki zorunlu ve isteğe bağlı ifade kaymalarını tespit etmek ve hedef metnin yeterli veya kabul edilebilir olup olmadığını belirlemek için Raymond Van Den Broeck'in çeviri eleştirisi için sistematik modeli üzerine inşa edilmiştir. Bulgulara dayanarak, tez, grafik roman çevirisinin hem zorunlu hem de isteğe bağlı kaymalar içerdiği sonucuna varmaktadır. Daha fazla sayıda zorunlu kaymalar olduğu dikkate alındığında, Damızlık Kızın Öyküsü'nün grafik roman çevirisinin özgün romanın yeterli bir çevirisi olduğu bulgusuna varılmıştır.
Değişim yönetimi modelleri kullanılarak Covıd-19 pandemisinin Türkiye'deki çevirmenler üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
(2023) Ünalan, Birgül; Altay, Ayfer; English Translation and Interpretation
COVID-19 pandemisi gibi kriz durumlarında gelişmelere hızlı bir şekilde ulaşmak ve alınacak önlemler konusunda halkı bilgilendirmek üzere çevirmenlere ihtiyaç duyulsa da bu tür olağanüstü durumlarda çevirmenlerin yaşadıkları çalışma koşulları ve bu koşullara yönelik psikolojik durumlarına ilişkin çok az şey bilinmektedir. Çalışma, devlet kurumu, özel sektör ve serbest tercüman olarak çalışan edebi ve edebi olmayan çevirmenlere odaklanmakta, kısıtlamalar sonucunda uzaktan çalışma modeline geçişteki değişimin, Türkiye'deki çevirmenler üzerindeki etkilerini araştırmakta, bu etkilerin, edebi ve edebiyat dışı çevirmenler ile serbest, özel sektör ve kamu kurumu çevirmen grupları arasında anlamlı bir fark yaratıp yaratmadığını incelemeyi amaçlamaktadır. Veriler, Türkiye'deki çevirmen popülasyonunu temsil eden 49 çevirmenden, açık ve kapalı uçlu soruları içeren çevrimiçi bir anket yoluyla toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada çevirmenlerin üst yönetim tarafından desteklenmedikleri ve motivasyon kaybı ve endişe yaşadıkları tespit edilmiştir. Bununla beraber, çevirmenlerin bazıları tıbbi çevirilere artan talepten işi yükü baskısı yaşarken, bazı çevirmenler ise iş hacminde daralma ve buna bağlı ücretlerde düşüş bildirmiştir. Çevirmenler kendi içinde karşılaştırıldığında ise, edebi olmayan çevirmenlerin, edebi, şirket ve kamu kurumu çevirmenlerine göre daha fazla zorlukla karşılaştıkları, azalan gelir, artan iş yükü, zaman baskısı, değişen iş talepleri konularında daha fazla stres ve endişe yaşadıkları, üst yönetim tarafından teknik ve finansal olarak destek alamadıkları ortaya konmuştur. Sonuç olarak, kriz ortamlarında çevirmenlerin uzaktan çalışma koşullarının iyileştirilmesi, gruplar arasındaki farkların ortadan kaldırılması maksadıyla üst yönetim tarafından online eğitimler ve teknolojinin avantajlarıyla desteklenmeleri gerektiği tespit edilmiştir.
Ekonomik terimlerin İngilizce'den Türkçe'ye ve Türkçe'den İngilizce'ye çevrilmesinde kabul edilebilirlik ve yeterlilik: Bir vaka çalışması
(2020) Dinç, Mehmet Ali; Altay, Ayfer; English Translation and Interpretation
Bu çalışmanın amacı kaynak dili Tükçe ve İngilizce olan ekonomi kurum ve kuruşlarının yayınladıkları dokümanlarda ekonomi terimlerinin İngilizce'den Tükçe'ye ve Türkçe'den İngilizce'ye çevrilmesinde Vinay-Darbelnet'in çeviri metotlarından en çok hangisinin kulllanıldığını tespit eden karşılaştırmalı bir analizdir. Kaynak dili Türkçe olan ekonomi alanında yayın yapan kurumlar ve kaynak dili İngilizce olan ve ekonomi alanında yayın yapan kurumlar olmak üzere toplam iki kısımdan oluşmaktadır. Bu çalışmanın en önemli saiki ekonomi kurumlarının veya ekonomi ile ilgili yayın yapan kurumların birbirlerinin yayınlarını daha iyi anlayacağı düşüncesi yer almaktadır. Çalışmanın kapsamı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, Strateji Bütçe Başkanlığı, Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund), Dünya Bankası (World Bank) ve Avrupa Komisyonunun (European Union) 2010 yılından sonra yayınladıkları dokümanlarla sınırlıdır. Yukarıda belirtilen kurumların 2010 yılı sonrası yayınlarında yer alan sözcüklerin ve söz öbeklerinin çevirisi sözcüksel açıdan sınırlandırılmıştır. Analizin sonuçlarından elde edilen bilgiye dayanarak sözcüklerin ve söz öbeklerinin çevirilerinin Gideon Toury yaklaşımına göre yeterli mi yoksa kabul edilebilir mi olup olmadıkları analiz edilmiştir.
Kritik durumlarda tercümanların karşılaştığı zorluklar: Irak'ın işgal edildiği dönem
(2019) Abdulmunem, Abdulrahman; Altay, Ayfer; English Translation and Interpretation
Bu araştırmada Irak işgali sürecinde Amerikan ordusu ve müttefikleri gibi yabancı askeri kuvvetlerle birlikte çalışan Iraklı yerel tercümanların karşılaştığı kritik durumlar ve yaşadığı zorluklar irdelenmektedir. Bu tercümanların işe alınmalarından itibaren yaşamları, misafir oldukları ülkelerdeki diasporaları ve başka ülkelere yerleştirilmeleri gibi konularda bu araştırmanın konusuna dahildir. Bu araştırma, o dönemde bu alanda çalışmanın ne denli zor olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma ayrıca Iraklı yerel tercümanların kendi yaşamlarından ve ailelerinin yaşamlarından endişe ederek nasıl korku içerisinde yaşadıklarını ve bu tercümanların nasıl hayatlarını kaybettiklerini ve de ölüm, suikast, zulüm, kaçırılma ve yerinden yurdundan olma gibi zorluklarla karşılaştıklarını göstermektedir. Bu araştırma ayrıca Iraklı yerel tercümanların tüm temel haklarını elde edemediklerini ve bunların çoğunun yüklenici şirketlerin yaptıkları hatalar dolayısıyla ve de bu tercümanların işe alımı konusundaki yanlış politikalar dolayısıyla onurlu bir yaşam sürdürme haklarını kaybettiklerini göstermeye çalışmaktadır. Bu itibarla, Iraklı yerel tercümanlar ile yapılan görüşmelerde savaş bölgesinde çalışacak tercümanların işe alımında birçok değişiklikler ve reformların yürürlüğe konulması gerektiği ve tüm işe alım süreçlerini uluslararası hukuka tabi olması gerektiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tercüman, Irak Savaşı, Sözleşmeli Tercümanlar, Tercümanları Hedef Alma, Tercümanların Hakları

Browse

Browsing Master Tezler / Master Thesis by Author "Altay, Ayfer"