Friends Dizisinin Mizahi ve Kültürel Öğelerinin Türkçe Altyazı Çevirisi Üzerine bir Araştırma

Abstract

Bu tez, Görsel-işitsel çeviride problem yaratan mizah ve kültürel öğelerinin, özellikle Amerikan durum komedisi (sitcom) Friends'in 1. 2. ve 3. Sezon'unda geçen mizahi ve kültürel öğelerinin altyazı çevirilerinin incelemesini amaçlamaktadır. Altyazılama, yapısından dolayı birçok kısıtlama içermektedir (zaman kısıtı, yer kısıtı, vb.). Bu kısıtlamalar, kültür bağımlı mizah öğeleri içeren durum komedileri söz konusu olduğunda altyazı çevirmeni için daha fazla zorluk oluşturmaktadır. Bu çalışma, Friends adlı durum komedisinin 1. 2. ve 3. Sezonu'nda geçen mizahi ve kültürel öğelerinin Netflix tarafından yapılan altyazı çevirisini incelemek üzere iki aşamalı bir yöntem benimsemiştir. Bu çalışmadaki altyazı çevirisi, Aixelá'nın Kültüre Özgü Öğeler için Çeviri Stratejileri ve Venuti'nin Yerelleştirme ve Yabancılaştırma Yaklaşımları'na göre incelenmiştir. Çalışma, Netflix tarafından yapılan mizahi ve kültürel çevirilerde hangi stratejilerin ve yaklaşımların ne sıklıkla kullanıldığını, hangi stratejilerin hangi sebeple kullanılmış olabileceğini incelemiştir. Böylece mizah öğelerinin kültürel yapısından ötürü farklı bir dile aktarılıp aktarılamayacağı konusunun üzerinde durmuştur. Aynı zamanda, benzer konularda yapılacak çalışmalara örnek olmayı amaçlamaktadır.This thesis aims to examine the subtitle translations of humourous and cultural elements that create problems in audiovisual translation, especially the humourous and cultural elements in Seasons 1, 2 and 3 of the American sitcom Friends. Subtitling inherently involves many constraints (time constraints, space constraints, etc.). These constraints pose more difficulties for the subtitle translator when it comes to sitcoms that contain culture-dependent humourous elements. This study adopts a two-stage methodology to examine the subtitle translation of humourous and cultural elements in Seasons 1, 2 and 3 of the sitcom Friends by Netflix. The subtitle translation in this study is examined according to Aixelá's Translation Strategies for Culture-Specific Items and Venuti's Domestication and Foreignisation Approaches. The study examines which strategies and approaches are used in how often and which strategies may have been used for what reasons in Netflix's humourous and cultural translations. Thus, it focuses on the issue of whether humourous elements can be transferred to a different language due to their cultural structure. At the same time, it aims to be an example for studies to be conducted on similar subjects.