Dolaylı Utanma Ölçeğinin Amerika Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirliği

Abstract

Utanma, toplum içinde bireylerin sosyal normları ve beklentileri ihlal ettiği durumlarda meydana çıkan, kendilik bilincini artıran ve rahatsızlık verici bir duygudur. Son yıllarda artan çalışmalar bir başka kişinin utancı üzerinden benzer duyguların yaşanabildiğini göstermektedir. Başkalarının içine düştüğü utanç verici durumlara şahit olunması sonucunda ortaya çıkan bu duygusal tepkiye 'empatik utanma' veya 'dolaylı utanma' adı verilmiştir. Bu araştırmanın amacı, Amerika örneklemiyle (N = 616) yapılan bir anket çalışmasıyla, dolaylı utanma ölçeğinin geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesi ve ilgili olabileceği düşünülen diğer değişkenlerle ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın bulgularına göre, dolaylı utanma eğilimi olan kişilerin utanmaya daha yatkın, olumsuz değerlendirilme korkusu daha yüksek, empati ve perspektif alma eğiliminin daha fazla ve benlik saygısının ise daha düşük olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra bulgular, dolaylı utanmanın sadece empati sonucu oluşan utanma duygusundan ibaret olmadığı fikrini desteklemektedir.