İş süreci yönetimi için etki alanı ontolojisinin geliştirilmesi: Bankacılıkla ilgili bir örnek çalışma

Abstract

İş süreci yönetimi, büyük iş süreci model koleksiyonuna sahip bankalar gibi kuruluşlar için zorlu bir iştir. Kuruluşlar, BPM'deki sınırlı bir mekanizasyon derecesi nedeniyle mevcut iş süreçleri yönetimi teknolojileriyle çözülemeyen problemlerle karşı karşıya kalmakta, gerekli evrim ve iş süreçlerinin dinamikleri konusunda yetersizlik yaratmaktadır. Başka bir deyişle, süreç alanını düzenli olarak sorgulamak ve değiştirmek, insan emeğini gerektirir ve çoğu zaman yavaş, maliyetli ve kusurlu durumlara yol açar. Ayrıca, bir kuruluşun süreç alanını akıllı sorgular için erişilebilir bir anlamsal düzeyde düzgün bir temsilini sağlamaz. Her ne kadar BPMN, Petri Net, iş süreçlerini modellemek için UML aktivite şeması gibi biçimsel diller kullanılsa da, süreç öğelerinin eksik bir anlamsal temsili, iş süreçlerinin daha fazla birbirine bağlanmasını ve birlikte çalışabilirliğini önleyebilir. Bu nedenle, ontolojileri kullanmak iş süreci yönetimine destek sağlayabilir. İş süreci modellerini, anlamsal ek açıklamalar ve bilgisayar muhakemesi sağlayan makinede okunabilir ve yorumlanabilir bir biçimde tanımlamak, yüzlerce iş süreci modeline sahip bankalar gibi kuruluşların, istenen etkinliği ve çevikliği elde etmelerinde yardımcı olur. Bu tezde, seçili bir banka örneği için, makinenin okunabilir anlamsal süreç açıklamalarını ve süreç modellerinin mantıksal sorgularla anlamsal analiz ihtiyaçlarını destekleyen bir alan ontolojisini tanıtılmaktadır.Business process management is a challenging task for organizations such as banks which have large collections of business process models. Organizations face problems which cannot be solved with current business process management technologies because of the limited degree of mechanization in BPM, creating insufficiency in the necessary evolution and dynamics of business processes. In other words, both querying and manipulating the process space regularly requires human labor, leading many times to slow, costly and imperfect situations. It also does not provide a uniform representation of an organization's process space on a semantic level, which would be accessible to intelligent queries. Although, using formal languages, such as BPMN, Petri Net, UML activity diagram for modeling business processes, a missing semantic representation of process elements can prevent further interconnectivity and interoperability of business processes. Therefore, using ontologies can provide support to the business process management. By describing business process models in a machine readable and interpretable format which enables semantic annotations and computer reasoning, organizations like banks having hundreds of business process models, can achieve the desired effectiveness and agility In this thesis, a domain ontology which provides machine readable semantic annotation of process models and efficient semantic analysis via logical queries is introduced for a selected bank sample.