Uluslararası Hukukta Tazminat ve Etkin Hukuki Korumaya İlişkin Bireysel Talepler

Abstract

Uluslararası Hukuk devletler arasındaki hak ve yükümlülükler ötesinde bireysel hak ve yükümlülükler öngörmektedir. Bu durum Uluslararası Hukuk normlarından süje olarak bireyler için haklar istihraç edilmesine yol açmıştır. Geleneksel Uluslararası Hukuka göre Uluslararası Hukuk kurallarının ihlâl edilmesi durumunda devletler vatandaşlarının zararını diplomatik koruma yolu ile talep eder. Sürekli Adalet Divanı Danzig-Danışma Görüşünde bireylerin uluslararası anlaşmaların ihlâli nedeniyle doğan tazminat taleplerinin ulusal mahkemelerde dava edilebileceğini kabul etmiştir. Bireylerin Uluslararası Hukukun ihlâli nedeniyle doğan tazminat talepleri bölgesel ve evrensel insan halkları sözleşmelerinin yapılması muvacehesinde bu sözleşmelerde öngörülen teminat mekanizmaları işletilerek karşılanmaktadır. Tazminat taleplerine ilişkin olarak bu çerçevede insan hakları sözleşmelerinin öngördüğü teminat düzenlemeleri ile insani uluslararası hukuk teminat düzenlemelerinin kesişme örnekleri bulunmaktadır. Bu durum Uluslararası Ceza Mahkemesinin gerek savaş zamanında, gerekse barış zamanında işlenen ağır uluslararası suçlar için yetkili kabul edilmesinde iler gelmektedir. Makale örneklerle değişik seviyelerde yapılan bireysel tazminat taleplerine ışık tutmaktadır.