Savunma Sanayii Ekonomisinde Finansal Süreklilik

Abstract

Yazar ve veri bilimi uzmanı Piyanka Jain'in, MIT Sloan'da 'Kuruluşlar İçinde Veri Okuryazarlığı Oluşturmanın Önemi' hakkındaki konuşmasında yer alan bu cümlesi, giderek artan uluslararası güvensizlik ortamında yalnızca askerî donanım ürünlerinin değil; aynı zamanda büyük ölçekli veri toplama, analiz etme ve bu analizleri karar süreçlerine entegre etme yetkinliğinin de rekabet avantajına büyük katkı sunduğunu göstermektedir. Bu bağlamda veri okuryazarlığı hem bireysel uzmanlık hem de kurumsal kapasite açısından kritik bir gereklilik olarak öne çıkmaktadır. Savunma sanayiinde Ar-Ge ve Ür-Ge harcamaları, yenilikçi ürün ve teknolojilerin geliştirilmesinin yanında firmaların küresel rekabet içindeki konumlarını belirleyen stratejik birer kaldıraç işlevi görmektedir. Bu tür yatırımlar, firmaların teknolojik kapasitesini artırmakta; faaliyet kârlılığı (FAVÖK), bilanço dengesi ve gelir tablosu gibi temel finansal göstergeler üzerinden değerlendirildiğinde de operasyonel verimliliğin ve uzun vadeli finansal sürdürülebilirliğin doğrudan belirleyicisi hâline gelmektedir. Bu tez çalışmasında, farklı ülkelere ait savunma sanayii firmaları üzerinden yapılan analizlerle veri okuryazarlığı süreçlerinin sektördeki rolü incelenmiştir. 'Savunma Sanayii Ekonomisinde Finansal Süreklilik' başlıklı bu çalışma, savunma sanayii firmalarının finansal dayanıklılığını, yapısal dönüşümünü ve veri temelli karar alma becerilerini çok boyutlu olarak incelemektedir. Farklı ülkelerde faaliyet gösteren firmalar karşılaştırmalı olarak ele alınmış; bu firmaların finansal performansları, ArGe politikaları ve kurumsal yapılarına dair veriler üzerinden yürütülen analizlerle veriyle desteklenen yönetim anlayışının sektörel başarıya etkisi somut biçimde ortaya konmuştur. ii Sonuç olarak, günümüzün jeopolitik belirsizlikler, teknolojik dönüşümler ve ekonomik dalgalanmalarla şekillenen güvenlik ortamında, savunma sanayiinde yalnızca ürün geliştirmek yeterli değildir. Bu teknolojik ilerlemelerin; finansal sürdürülebilirlik, veri temelli stratejik planlama ve ölçülebilir performans göstergeleriyle desteklenmesi artık bir tercih değil, zorunluluktur. Bu tez, söz konusu dönüşümün etkilerini yalnızca işletme düzeyinde değil, aynı zamanda ulusal savunma politikaları ve endüstriyel özerklik bağlamında da ele almakta ve bu yönüyle disiplinler arası bir katkı sunmaktadır.

Everyone needs data literacy because data is everywhere. It's the new currency, the language of business. We need to be able to speak it' (Mayor, T., 2021). This statement by author and data science expert Piyanka Jain, from her MIT Sloan talk on 'The Importance of Building Data Literacy Within Organizations,' highlights how, in an increasingly distrustful international environment, not only military hardware but also the competence in large-scale data collection, analysis, and integration of these analyses into decision-making processes significantly contributes to competitive advantage. In this context, data literacy stands out as a critical requirement from both an individual expertise and corporate capacity perspective. R&D and P&D (Product Development and Engineering) expenditures in the defence industry serve as strategic levers that determine firms' positions in global competition, in addition to fostering the development of innovative products and technologies. Such investments enhance firms' technological capabilities. When evaluated through key financial indicators like operational profitability (EBITDA), balance sheet equilibrium, and income statement, they become direct determinants of operational efficiency and long-term financial sustainability. This thesis examines the role of data literacy processes in the sector through analyses conducted on defence industry firms from various countries. Titled 'Financial Continuity in the Defence Industry Economy,' this study provides a multidimensional examination of defense industry firms' financial resilience, structural transformation, and data-driven decision-making capabilities. Firms operating in different countries are compared, and the impact of a datasupported management approach on sectoral success is concretely demonstrated through analyses based on their financial performance, R&D policies, and corporate structures. In conclusion, in today's security environment, shaped by geopolitical uncertainties, technological transformations, and economic fluctuations, merely developing products is no longer sufficient in the defense industry. Supporting these technological advancements with financial sustainability, data-driven strategic iv planning, and measurable performance indicators is no longer a preference but a necessity. This thesis addresses the effects of this transformation not only at the business level but also within the context of national defense policies and industrial autonomy, thus offering an interdisciplinary contribution.