Kolonları Kesilmiş Betonarme Binaların Çapraz Çelik Profillerle Güçlendirilmesi

Abstract

Bir binadaki düşey yük taşıyan elemanlar (kolonlar), binanın kullanım ömrü boyunca deprem veya diğer nedenlerden dolayı hasar görebilir. Bu tip binaların kullanıcıları, plan alanını büyütmek amaçlı, bu yapısal elemanları da kaldırmış olabilirler. Bu eksik binalar (tasarlandığındaki kolonlardan daha az sayıda kolona sahip binalar), yıkılmadıkları takdirde, ileride meydana gelebilecek bir depremde yıkılmalarını önlemek için, ekonomik ve hızlı bir şekilde güçlendirilmelidir. Bu çalışmanın amacı, herhangi bir nedenden dolayı kolonlarının bir kısmını kaybeden betonarme binaların, ekonomik ve hızlı bir güçlendirme yöntemi olan dıştan çelik çaprazlarla güçlendirilmesinin performansının değerlendirilmesidir. Bu amaçla 3, 6, 9, 12 olmak üzere farklı kat sayılarına sahip betonarme binaların modelleri hazırlanmıştır. Bu binalar başlangıçta Türkiye'de kullanılan mevcut yönetmeliklere göre uygun şekilde tasarlanmıştır. Modellerin bazı kolonları kaldırılarak, binalar yetersiz hale getirilmiştir. Bu yetersiz binalar, iki farklı dış çapraz çelik profil konfigürasyonu (ters V ve X Tipi) kullanılarak güçlendirilmiştir. Bu güçlendirme yönteminin verimliliği, eşdeğer deprem yükü, itme analizi ve zaman tanım alanı analizi yöntemi olmak üzere üç farklı analiz yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar, yetersiz bina modellerinin dış çelik çaprazlar kullanılarak güçlendirilebileceğini ve 12 katlı model sonuçlarının itme analizi yöntemi için çelişkili olması dışında her üç modelle de etkili bir şekilde modellenebileceğini göstermiştir.

The vertical load carrying members (columns) in a building may be damaged by earthquakes or other sources during the service life. Users of these buildings may also remove those structural members to get more space in plan-view. These deficient buildings (buildings having less columns than they were designed for) shall be strengthened economically and fast to avoid collapse during a future earthquake if not collapsed. The objective of this study is to evaluate the performance of an economical and fast strengthening method, namely external steel bracing strengthening, of RC buildings which had lost some of its columns due to any reason. For this purpose, models of RC buildings having varying story numbers, specifically 3, 6, 9, and 12 were produced. These buildings were initially properly designed based on current specifications used in Turkey. Some of the columns of the models were removed and the buildings became deficient. These deficient buildings were then strengthened using two different configurations of external steel braces (inverted V- and X-Type) to achieve a sufficient building under the applied loads. The efficiency of this strengthening method was assessed using three different analysis methods, namely equivalent earthquake load, pushover analysis, and time-history analysis method. The results indicated that the deficient building models could be strengthened using external steel braces and modelled effectively by all three models except for the 12-story model results were conflicting for pushover analysis method.