Askeri darbeler ve Türk dış politikası

Abstract

Dış politika, ülkelerin maddi ve manevi çıkarları doğrultusunda uzun dönemli ve genel olarak belirlenir. Dış politikada uygulanan ilkeler ülkelerin uluslar arası sistemdeki yeri ve öneminin odak noktasıdır. Askeri darbeler ise az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha sık olmak üzere yüzyıllardır tüm dünyada görülen ordunun siyasi iradeye el koyması ve yönetimi ele geçirmesidir. Askeri darbe seçimle iş başına gelen sivil iradeyi ortadan kaldırır, bu durum demokrasiye büyük zarar verir. Türk dış politikası da genel ve uzun dönemli ilkelere göre belirlenmiş, dış politika uygulamaları tarihin belirli dönemlerinde askeri darbelerle durma noktasına gelmiştir.Türk siyasi tarihi askeri darbeleri Osmanlı Devleti'nden kötü bir miras olarak almış, demokrasi ilk olarak 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi'yle sekteye uğratılmıştır. Bu darbenin gerekçesi, on yıl süresince yönetimi elinde bulunduran Demokrat Parti Hükümeti'nin otoriter yönetimine son verip, iç ve dış politikadaki yanlış uygulamalarını değiştirmektir. Cemal Gürsel önderliğindeki Milli Birlik Komitesi yönetimi ele almıştır. Demokrasi bu darbeden on bir yıl sonra demokrasi 12 Mart 1971 tarihinde Süleyman Demirel Hükümeti'ne verilen Muhtıra ile bir kez daha sekteye uğratılmıştır. Bu askeri müdahalede yönetim ordu tarafından tamamen ele alınmamış, mevcut sivil irade istifa zorlanmış ve ordu kendi isteği doğrultusunda bir hükümet kurdurmuştur. Türk demokrasi tarihine en büyük darbe ise 12 Eylül 1980 Askeri Müdahalesi olmuştur. Org. Kenan Evren yönetimindeki Milli Güvenlik Konseyi yönetime el koymuş, üç yıl süresince ülke yönetiminden sorumlu olmuştur. Ordu tarafından gerçekleştirilen üç müdahale de demokrasiye büyük zarar vermiştir. Askeri darbe yönetimleri oy kaygısı taşımadıkları, konuyu bilmedikleri ve gayri meşru iktidarları meşrulaştırma amacından dolayı dış politikada esnek ve statükoya aykırı kararlar almaktan kaçınmamış, alınan kararlarla Türk dış politikası durma noktasına gelmiştir.Foreign politics are determined in accordance with countries? spiritual and material benefits in generally and long period. The principles of foreign politics are the focal point of countries? side and significance in international system. However, military coup is having a power on political authority and government. It is generally seen in undeveloped and developing countries. Moreover, Military coup is bringing away the civil administration which is elected in democratic election but this case in extremely destructive for democracy. However, Turkish foreign politics is determined by general and long term principles and also the implementation of foreign politics is remained with military coup in history.Turkish Political History took military coup negative inheritance from Ottoman Empire .Firstly Democracy was interrupted in 27 May 1960 Military Coup .Reason of military coup was at the and of the Democrat Party?s authoritarian power. And military administration wanted to change DP?s wrong implementations in foreign and internal policy. Military coup administration(National Union Comity)have taken power with leader Cemal Gürsel .Democracy was interrupted again after eleven years ago with 12 March 1971 intervention against Süleyman Demirel Government. Military administration didn?t have power completely ,a new civil government was established according military?s dictations. Finally 12 September military coup the worst impression of Turkish Democracy .Military coup administration ( National Security Council) had power with leader Kenan Evren.Civil power was abolished by Military again. Military coup administration hade power nearly three years.