Öğretmenlerin Okul Yönetimi Hakkında Sahip Olduğu Algılanan Etik Liderlik Düzeyi, Örgütsel Sinizm Düzeyleri ve İş Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, algılanan etik liderlik, örgütsel sinizm ve iş doyumu arasındaki ilişkilerin ortaya konması ve örgütsel sinizmin, algılanan etik liderlik düzeyi ile iş doyumu arasındaki ilişkide aracılık rolünün tespit edilmesidir. Araştırmanın diğer bir amacı ise ilgili değişkenlerin çalışanların demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğinin saptanmasıdır. Nicel araştırma yaklaşımlarından kesitsel tarama yöntemi kullanılmış, katılımcılardan anket ile veri toplanmıştır. Bu çalışmada kolayda örnekleme stratejisi kullanılmış, Türkiye'nin İzmir ilinde bulunan çeşitli okul ve kademelerde görev yapan öğretmen ve okul yöneticilerinden 1365 katılımcı ankete çevrimiçi olarak katılmıştır. Önceden geliştirilmiş ölçeklerin güvenilirlik analizi, faktör analizi yapılmış, hipotezler regresyon (process) analizi ve t-testi ile test edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda algılanan etik liderlik, örgütsel sinizm ve is doyumu değişkenleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilere bakıldığında; algılanan etik liderlik ile iş doyumu arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki; algılanan etik liderlik ile örgütsel sinizm arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki ve örgütsel sinizm ile iş doyumu arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre ilk adımda bağımsız değişken olan algılanan etik liderliğin bağımlı değişken olan iş doyumu üzerinde pozitif yönlü anlamlı etkisinin olduğu; ikinci adımda, algılanan etik liderliğin aracı değişken olan örgütsel sinizm üzerinde negatif yönlü anlamlı etkisinin olduğu; üçüncü adımda ise aracı değişken olan örgütsel sinizmin bağımlı değişken iş doyumu üzerinde negatif yönlü anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Son aşamada algılanan etik liderlik ve örgütsel sinizmin birlikte analize dahil edilerek iş doyumuna olan etkileri incelenmiştir. Sonuç olarak, algılanan etik liderliğin iş doyumu üzerindeki anlamlı etkisini yitirmediğini, örgütsel sinizmin ise iş doyumu üzerindeki etkisinin devam ettiği saptanmıştır.The main purpose of this research is to reveal the relationships between perceived ethical leadership, organizational cynicism and job satisfaction and to determine the mediating role of organizational cynicism in the relationship between perceived ethical leadership level and job satisfaction. Another aim of the study is to determine whether the relevant variables differ according to the demographic characteristics of the employees. Cross-sectional survey method, one of the quantitative research approaches, was used, and data were collected from the participants by questionnaire. In this study, convenience sampling strategy was used, and 1365 participants from teachers and school administrators working in various schools and levels in Izmir, Turkey participated in the survey online. Reliability analysis of previously developed scales, factor analysis were performed, and hypotheses were tested with regression (process) analysis and t-test. As a result of the analyzes made, it was determined that there were significant relationships between the variables of perceived ethical leadership, organizational cynicism and job satisfaction. Looking at the relationships between the variables; a positive and significant relationship between perceived ethical leadership and job satisfaction; There is a strong negative relationship between perceived ethical leadership and organizational cynicism, and a strong negative relationship between organizational cynicism and job satisfaction. According to the results of the regression analysis, in the first step, perceived ethical leadership, which is the independent variable, has a positive and significant effect on the dependent variable, job satisfaction; In the second step, perceived ethical leadership has a negative and significant effect on the mediating variable, organizational cynicism; In the third step, it was determined that organizational cynicism, which is the mediating variable, had a negative and significant effect on the dependent variable job satisfaction. At the last stage, perceived ethical leadership and organizational cynicism were included in the analysis together and their effects on job satisfaction were examined. As a result, it was determined that the perceived ethical leadership did not lose its significant effect on job satisfaction, and the effect of organizational cynicism on job satisfaction continued.