DEMOGRAFİK TAVSİYE SİSTEMLERİNE YÖNELİK BİR MODEL

Abstract

İnternet kullanımının dünya çapına yayılması ve bunun sonucu olarak web içeriğindeki sürekli artış kullanıcılara onları daha çok ilgilendirecek daha kişiselleştirilmiş ürün ve servis sunma ihtiyacı doğurmuştur. Özellikle e-ticaretin de gelişmesiyle artık hemen hemen her şirket müşterilerine web üzerinden hizmet sunmaktadır. Buna bağlı olarak son yıllarda web üzerinde gezinmedeki değişiklik dikkat çekici bir hale gelmiştir. Eskiden web siteleri kullanıcılara herkese aynı olacak şekilde genel ürünler sunmaktaydı. Bunun sonucunda kullanıcılar web sitesinin kendilerine sundukları ürünler arasından bir seçim yapmak zorunda kalıyorlardı. Günümüzde ise web siteleri kullanıcılarına uyum göstermeye başladılar ve kullanıcılarının bir takım özelliklerini dikkate alarak, genel seçenekler yerine onları daha çok ilgilendiren özel seçenekler sunar hale geldiler. Web’i çok büyük bir bilgi havuzu olarak düşündüğümüzde kullanıcının kendisi için gerekli olan bilgiyi bulmak için gerekli olmayan başka bilgilerle de karşı kalabileceğini görürüz. Bilgi diye adlandırdığımız; film, TV programı, reklam, müzik, kitap, tatil alternatifleri, eğitim, ders materyalleri, blog makaleleri, mobilya, giysi, vb. gibi web de sunulan her tip üründür. Bu bağlamda tavsiye sistemlerini kullanıcıların ihtiyaçlarına göre ürün veya servis öneren sistem olarak tanımlayabiliriz [1]. Bu tür tavsiye sistemlerinin dikkate aldıkları kullanıcı özellikleri kullanıcıların yaş, eğitim, cinsiyet, meslek ve yaşadıkları şehir gibi genellikle sabit olan demografik bilgileri olabilirken; kullanıcıların sistemle etkileşimleri geçmişte aldıkları, inceledikleri ürünler, gezindikleri web siteleri gibi dinamik veriler de olabilir. Bunun yanında söz konusu kullanıcılarla benzer özellik gösteren diğer kullanıcılar veya aynı kullanıcının daha önce almış olduğu ürün ile diğer ürünler arasındaki benzerlikler hep tavsiye sistemlerinin temelinde çalışan bir takım akıllı algoritmalar ile tespit edilmekte ve bu sayede kullanıcılara daha özel ve onları ilgilendirecek ürünler sunulmaktadır. Dolayısıyla bu sistemler hem tüketici hem de üretici için fayda sağlamaktadır.