İmalat sektöründe faaliyet gösteren bir işletmede iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının incelenmesi ve verimliliğe etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETSAPMAZ, Sinem. İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir İşletmede İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının İncelenmesi ve Verimliliğe Etkilerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2013Ülkemizde meydana gelen iş kazalarının ve meslek hastalıklarının en önemli nedenlerinden biri, etkili bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim sisteminin oluşturulmaması, işgücü maliyetlerinin azaltılması düşüncesiyle iş sağlığı ve güvenliğine yönelik yasal yükümlülüklerin yerine getirilmemesidir. Oysaki iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için alınacak önlemlere yönelik yatırımlar, iş kazaları ve meslek hastalıklarının yaratacağı kayıplara kıyasla daha az maliyet oluşturmaktadır. Yöneticilerin ve çalışanların bu konuda daha fazla bilinçlendirilmesine ihtiyaç vardır.İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları; sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmakta, çalışanları iş kazalarına ve meslek hastalıklarına karşı korumakta; aynı zamanda işgücünün devamlılığını sağlayarak verimliliği yükseltmektedir. Bu araştırmada; imalat sektöründe faaliyet gösteren bir işletmede iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının incelenmesi, verimliliğe etkilerinin değerlendirilmesi, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğinin gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmıştır.Araştırma, İstanbul'da konuşlu Murat Makina Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinde yapılmış; belge ve arşiv tarama, gözlem, görüşme ve anket uygulaması yöntem olarak kullanılmıştır. Anket çalışması, işletmedeki 46 yönetici ve 145 işçi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda işletmedeki iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları gözlemlenerek, işletmenin insan kaynakları koordinatörü ve iş güvenliği uzmanının bu konudaki görüşleri alınmıştır.Araştırmada; yöneticilerin ve çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin yasal hak ve yükümlülüklerinin bilinci içerisinde faaliyet gösterdikleri; iş sağlığı ve güvenliği bilincinin işçilerin yaşlarına ve iş tecrübelerine göre farklılık göstermediği; iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının yöneticiler tarafından verimliliği olumsuz yönde etkileyen, işçiler tarafından çalışmalarını zorlaştıran bir faktör olarak görülmediği; iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları kapsamında risk değerlendirmesinin ve denetimlerin iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesinde etkili olduğu; iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının verimliliğe olumlu yönde katkı sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler:1. İş Sağlığı ve Güvenliği2. İş Kazaları3. Meslek Hastalıkları4. Risk Değerlendirmesi5. VerimlilikABSTRACTSAPMAZ, Sinem. Analysis of The Occupational Health and Safety Practises and Its Impact on The Productivity in a Manufacturing Facility, Master Thesis, Ankara, 2013.One of the main reasons for the occupational injuries and illnesses in our country is that effective occupational health and safety programs have not been established or the health and safety regulations have not been followed with full compliance based on efforts at the workplaces in order to cut cost at workplaces. In fact, the money invested to develop and endorse measures that might prevent injuries and illnesses at workplace is less compared to what workplaces would encounter in the case of financial loss in the long term due to the occupational injuries and illnesses. There is an unmet need for the awareness of health and safety at workplace by employers (company directors and managers) and employees.The occupational health and safety practices not only create a healthy working environment, protect workers against accidents at work and occupational illnesses, but also increase the productivity by providing the continuation of the labor force. In this research study, it is aimed at contributing to the development of the occupational health and safety in our country by performing analysis of the occupational health and safety practices, the assessment of the effects on productivity in a firm operating in the manufacturing industry.This research study was conducted at Murat Makina in Istanbul, Turkey utilizing methodologies, namely, browsing the archives, and reviewing related documents, detailed observations at the facility grounds, the personnel interviews and the survey application. The survey that was carried out included 46 managers/engineering personnel and 145 workers. It also included the observation of the health and safety practices at the workplace of the manufacturing facility as well as input from company human resources coordinator and safety officer of the facility.It is concluded in this study that managers/engineering personnel and workers perform their functions with the awareness of the legal rights and obligations associated with the occupational health and safety which they operate in, the awareness of the occupational health and safety does not show a statistical difference among workers according to age and work experience, the occupational health and safety practices is not considered by managers as a factor that negatively affects the productivity at workplace, the occupational health and safety practices is not considered as a factor that makes it difficult to work at workplace by the workers, the risk assessment and risk control administration as a part of the occupational health and safety practice is found to be effective in preventing the work-related accidents, associated injuries and as well as the occupational illnesses, and the occupational health and safety practices have a positive impact on the productivity at workplace.Key Words:1.Occupational Health and Safety2.Work-related Accidents3.Work-related Ilnesses4. Risk Assessment5.Productivity (at workplace)