Savaşın dönüşümünde teknolojik gelişmelerin etkisi

Abstract

Devletlerin dış politika aracı olarak tercih ettikleri savaş, genel anlamda, bir devletin diğerine iradesini kabule zorlamak maksadıyla kuvvet uygulamasıdır. İnsanlık tarihi kadar eski olan savaş ya da silahlı çatışma kavramı, tarihsel süreçte dönüşerek günümüzde önceki yüzyıllara göre farklı bir şekil almıştır. Savaşı dönüştüren en önemli faktör teknolojik gelişmelerdir. Bu çalışmada teknolojik gelişmelerin savaşı nasıl dönüştürdüğü, savaş ve barış felsefeleri ele alınarak ve Türkiye'ye yönelik değerlendirmeler de dahil edilerek incelenmiştir. Politikanın başka araçlarla devamı ve büyük bir düello olarak nitelendirilen savaş; nedenler, aktörler, hukuku ve kapsamı bakımından değişmiştir. Genellikle piyade ağırlıklı olarak yürütülen Birinci Dünya Savaşı öncesi dönem; ?birinci nesil?, ateşin ve ateş destek araçlarının yoğun olarak kullanıldığı Birinci Dünya Savaşı; ?ikinci nesil?, hızın ateş gücüne göre öne çıktığı İkinci Dünya Savaşı; ?üçüncü nesil? ve gerilla harekatı ya da ayaklanmaya karşı gelişmiş, düşmanı askerî değil siyasi olarak ve yalnızca savaş alanında değil yıllarca süren düşük yoğunluklu bir çatışmayla yenmeyi hedefleyen ve günümüzde de yaşanan dönem ise ?dördüncü nesil? savaş olarak isimlendirilmektedir. Bu nesillerin niteliklerini belirleyen en önemli etken olan silah teknolojilerindeki gelişmeler, savaşların taktik ve stratejik olarak planlarını, icrasını ve sonuçlarını etkilemiştir. Barutun, tüfeğin, tankın, hava gücünün, kitle imha silahlarının ve uzayın kullanılması; savaşlarda dönüşüme ve paradigma kaymasına neden olmuştur. Günümüzde savaşlar cephe savaşı değildir. Gelecekte de sayıca fazla olmayan birliklerce düşmanın silahlı kuvvetlerini tamamen yok etme amacı gütmeyen asimetrik savaşlar söz konusudur. Yüksek teknoloji sayesinde haber alma, ateş ve yüksek isabet oranı imkanlarına rağmen, savaşların süresi kısalmamıştır. Gelecekte ülkelerin karşılıklı bütün kaynaklarını seferber ettiği savaşlar yerine; yüksek teknoloji ürünü silah sistemleriyle donanmış küçük grupların silahlı mücadelesi şeklinde, kısa süreli taktik başarılara dayalı ve daha çok silahlı örgütlerin taraf haline geldiği, uzun süreli silahlı mücadelelerin yaşanacağı değerlendirilmektedir.War, as one of the foreign policy tools of states, is the application of force by a state to make another state accept its will. Today war which is a concept as old as history of humanity has evolved and passed a new phase compared to the previous centuries. The most important thing that has transformed war is the technological developments. In this study an investigation is realized about how technological developments transformed the war by taking into consideration peace and war philosophies including the assessments about Turkey. War, described as the continuation of politics with different tools, has changed regarding its causes, actors and law. Pre World War I era which was dominated by infantry is called `first generation?; World War I which is marked by the bulk of fire support units is called `second generation?; The Second World War which experienced the domination of speed over fire is called `third generation?; and the guerilla warfare which aims to beat opponent by low density conflict and asymmetric means ? as our world experiencing today ? is called `fourth generation?. Gunpowder, rifle, tank, air power, weapons of mass destruction and the usage of space have dramatically transformed the wars and produced a new paradigm. Today?s wars are not the trench warfare. Asymmetrical warfare with small units ? not aiming totally destroying the enemy forces- will mark the future. Technological developments in warfare make it possible to wage wars with lower manpower and higher destruction. Despite the intelligence, high precision and fire capabilities, the duration of wars has not decreased. In future, long-term armed conflicts are expected based on short-term tactical achievements where more armed organizations are clustered in the form of small groups equiped with high-technology weapon systems instead of wars in which all national sources of participant countries are mobilized mutually.