Bireysel yatırımcı profili ve yatırımcı tercihleri üzerine bir araştırma: Ankara ili örneği

Abstract

Toplum içerisinde bireyler genel olarak temel ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra kalan gelirlerini çeşitli hedefler doğrultusunda yatırım araçlarına dönüştürmektedirler. Bireylerin ellerinde bulunan birikimlerinin miktarı, ne şekilde ve hangi yatırım araçlarına dönüştüreceklerinin kararı ise kişiden kişiye değişmektedir. Bu kararlar alınırken, bireyler insan doğası gereği çeşitli iç ve dış faktörlerden etkilenmektedir ve yatırım tercihlerini bu doğrultularda gerçekleştirmektedir. Bireylerin kişilikleri, psikolojileri gibi içsel faktörlerin yanısıra, bireyin aile yapısı, iş ortamı, sosyal statüsü gibi dış faktörler de alınan yatırım kararlarında etkili rol oynamaktadırlar. Bu tez çalışmasında da, Ankara ilinde bulunan bireysel yatırımcıların, yatırım sürecinde aldıkları kararları etkileyen iç ve dış unsurların neler oldukları, bu unsurların alınan kararlar üzerindeki etkisinin boyutları değerlendirilmiştir. Çalışmada, Ankara ilindeki bireysel yatırımcılara, yatırımcı profillerini belirlemek ve yatırım tercihlerini davranışsal finans kapsamında değerlendirmek amacıyla bir anket çalışması uygulanmıştır. Araştırmanın amacı, bireylerin yatırım kararları alma sürecinde çevrelerindeki psikolojik faktörlerden ve eğilimlerden ne derece etkilendiklerini belirlemektir. Araştırma kapsamında örneklem Ankara ilinde bulunan bireysel yatırımcılar olmuştur. Davranışsal Finans kapsamındaki psikolojik eğilimler, katılımcıların yaş, cinsiyet, medeni durum gibi demografik özelliklerinin yanısıra, aylık gelirleri, yatırıma ayırdıkları miktarları, portföylerinde bulunan yatırım araçları gibi finansal özellikler ile çapraz analiz yapılarak değerlendirilmiştir. Yapılan anketten elde edilen bulgulara göre başkentteki bireysel yatırımcıların %20'sinin en az bir psikolojik eğilim etkisinde kalarak yatırım sürecine yön verdiği bulgusuna varılmıştır.

In the society, after meet their basic needs, individuals generally convert their remaining income into investment instruments in line with various objectives. The amount of savings that individuals have in their hands and the decision of how and to which investment tools they will choose varies from person to person. In making these decisions, individuals are affected by various internal and external factors due to their human nature and realize their investment preferences in this direction. In addition to the internal factors such as personalities and psychology of individuals, external factors such as family structure, work environment and social status play an important role in their investment decisions. In this thesis, the internal and external factors that affect the decisions of individual investors in the investment process in Ankara and the dimensions of the impact of these factors on the decisions are evaluated. In this study, a survey was applied to individual investors in Ankara to determine their investor profiles and evaluate their investment preferences within the context of behavioral finance. The aim of the study is to determine the extent to how and which individuals are affected by psychological factors and trends in their investment decisions. Within the scope of the research, the sample was individual investors in Ankara. Psychological tendencies within the scope of Behavioral Finance were evaluated by cross-analysis with the demographic characteristics of the participants such as age, gender, marital status, as well as financial characteristics of the participants such as monthly income, monthly amounts invested, financial instruments in their portfolio. According to the findings of the survey, 20% of the individual investors in Ankara are influenced by at least one psychological tendency and this, effects their investment process.