Ab'nin Kıbrıs Sorununa Bakışı ve Türkiye-ab İlişkileri

Abstract

?AB'nin Kıbrıs Sorununa Bakışı ve Türkiye-AB? İlişkileri isimli yüksek lisans tez çalışmasında Kıbrıs sorununun ortaya çıkışı, AB'nin soruna dâhil oluşu, BM gözetiminde yapılan çözüm müzakereleri ve genel olarak Kıbrıs sorununun Türkiye-AB ilişkileri üzerindeki etkileri incelenmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde; Kıbrıs tarihine ve Kıbrıs'ın tarihsel süreç içerisinde nasıl sorun hâline geldiğine değinilmiştir. Bu bağlamda Osmanlının Kıbrıs'ı fethi, Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ilhakı, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluşundan dağılmasına kadar geçen süreç, 1974 Barış Harekâtının öncesi ve sonrasında yaşanan gelişmeler ve BM gözetiminde gerçekleşen çözüm arayışları anlatılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde Avrupa Birliğinin Kıbrıs sorununa nasıl dâhil olduğu Kıbrıs Cumhuriyeti kurulduktan ve dağıldıktan sonra AET ile kurulan ilişkiler, yapılan mali anlaşmalar ve Kıbrıs Türklerinin bu süreçte saf dışı bırakılması ele alınmıştır. İkinci bölümde ayrıca GKRY'nin 1990 yılında AT'ye yaptığı tam üyelik başvurusu ve bunun yol açtığı hukuksuzluğa değinilerek 1993 Kopenhag Zirvesi'nden başlayarak AB'nin Kıbrıs ile ilgili aldığı kararlar incelenmiş, bu kararlar çerçevesinde KKTC'nin ve Türkiye'nin verdiği tepkiler ortaya konarak konuya açıklık getirilmeye çalışılmıştır.Üçüncü bölümde genel olarak Kıbrıs sorununun, Türkiye-AB ilişkileri üzerindeki etkileri anlatılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda, Türkiye-AB ilişkilerinin geçmişine değinilip GKRY'nin tam üyelik başvurusu sonucu AB'nin Kıbrıs sorununu, Türkiye ile ilişkilerinde belirleyici unsur hâline nasıl getirdiği ve bu durumun ilişkiler üzerindeki etkisi ele alınmıştır. Ayrıca meselenin anlaşılmasını kolaylaştırmak için o dönemde yapılan çeşitli yorumlara ve Türkiye hükümetlerinin tepkilerine yer verilmiştir.Çalışmanın dördüncü ve son bölümünde, Rum kesiminin Kıbrıs açıklarında yürütmüş olduğu petrol arama çalışmalarına değinilerek bu durumun Türkiye açısından yaratacağı avantajlar üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümün son kısmında yakın dönem Türkiye-Yunanistan ilişkilerine ve bu ilişkilerin Kıbrıs sorunu üzerindeki etkisine değinilmiştir.In my dissertation entitled ?EU?s Outlook at Cyprus Problem and Turkey-EU Relations?, emergence of Cyprus problem, how European Union (EU) got involved in that problem, solution talks under the auspices of United Nation (UN) and in general, impact of Cyprus problem on Turkey-EU relations have been discussed.In the first section of my paper, history of Cyprus and how Cyprus became a problem over the historical time have been described. In that context, conquest of Cyprus by Ottomans, annexation of Cyprus by Britain, the period starting from establishment till collapse of Republic of Cyprus, developments experienced before and after 1974 Peace Operation and the solutions sought under the auspices of UN, have been described.The following topics have been reviewed in the second section of the study: How is European Union involved in the Cyprus problem,relations made and financial agreements concluded with the European Economic Community (EEC) after the foundation and collapse of the Republic of Cyprus, how are Turkish Cypriots excluded in this process? Moreover, full accession application made by Greek Cyprus Administration (GCA) in 1990 with European Community (EC) and the illegality caused by such application have been mentioned, the resolutions adopted by EU regarding Cyprus starting with 1993 Copenhagen Summit have been scrutinized and an attempt has been made to shed some light on the issue by highlighting reactions given by Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) and Turkey to such resolutions.In third section, an attempt has been made to depict the effects of Cyprus problem on the Turkey-EU relations, in general. In line with this, past of Turkey-EU relations has been mentioned, with accession application of GCA, how EU transformed Cyprus problem as the main decisive factor in her relations with Turkey and effect of this situation on the relations have been discussed. Moreover in order to facilitate the issue to be understood, some commentaries written back then and reactions of Turkish government have been included in the section.In the fourth and final section of the study, oil prospecting activities of Greek Administration off the shores of Cyprus have been mentioned and advantages that such activities imply for Turkey have been analyzed. In the last part of the fourth section, recent Turkish - Greek relations and impacts of such relations on Cyprus problem have been mentioned.