Browsing by Author "Sevgen, Serhan"

Now showing 1 - 1 of 1

Sağlık Hizmetleri Talep Tahmini:adana İli Hastane Uygulaması
(2015) Sevgen, Serhan; Samut, Pınar Kaya; Department of Business; 17. Graduate School of Social Sciences; 01. Atılım University
İnsan daha doğmadan sağlık hizmetine gereksinim duymakta ve bu ihtiyacı yaşamı boyunca devam etmektedir. Sağlığın, hayatın temel kaynağı olması; bireylerin bedensel, ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılaması; toplum refahını arttırması, gelişmekte olan ülkemizde bireylerde sağlıklı yaşama bilincinin oluşmasında etkili olduğundan, sağlık sektörüne olan talebin araştırılması önem taşımaktadır. Sektörün bu önemine istinaden hazırlanan çalışmada, sağlık hizmet talebinin zaman serisi modelleri ile tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Adana'da bulunan özel bir hastanenin ortopedi bölümünde, Kasım 2009-Kasım 2014 dönemi için talep tahmini gerçekleştirilmiş ve bu talebe etki eden değişkenler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Adı geçen hastanenin ortopedi bölümüne, Kasım 2009-Kasım 2014 döneminde 24177 hasta gelmiştir. Bu hastaların, %50,9'u erkek, %49,1'i kadındır. Güvence karşılaştırmasına bakıldığında, hastaların, %25,8'inin anlaşmalı kurumlu ve %68,8'inin sgklı olduğu, %5,4'ünün ise güvencesinin olmadığı gözlemlenmiştir. Yaş karşılaştırması açısından ise hastaların, %20,4'ü 20 yaş ve altı, %33,4'ü 21-40 yaş aralığında, %31,2'si 41-60 yaş aralığında, %15'i 61 yaş ve üstüdür. Tezde, talep tahmin yöntemleri, sağlık hizmetleri talebini belirlemek için uygulanmıştır. Bu kapsamda, öncelikle 3 ve 6 Aylık Hareketli Ortalama Yöntemleri ile α=0,01, 0,05 ve 0,1 Katsayılı Üstel Düzgünleştirme Yöntemleri uygulanmıştır. Bu yöntemlerle elde edilen tahminler, Ortalama Mutlak Sapma (MAD), Ortalama Sapma (BIAS), Hata Karelerinin Ortalaması (MSE) ölçütlerine göre değerlendirildiğinde, 3 Aylık Hareketli Ortalama Yöntemiyle elde edilen tahminin en az hataya sahip olması nedeniyle, bu yöntemle elde edilen tahminin kullanılması uygun görülmüştür. Buna göre hastanenin Aralık 2014 ayına ilişkin muayene sayısı talebi 474 kişi olarak tahmin edilmiştir. Ayrıca, sağlık talebine etki eden değişkenleri belirlemek amacıyla, değişkenlere birim kök testi uygulanmış ve testin sonucunda durağan olmadıkları görülmüştür. Değişkenlerin tamamında trend etkisi tespit edilmiş ve değişkenler trendden arındırılarak durağanlaştırılmıştır. Muayene sayısı (sağlık talebi) bağımlı değişken, muayene ücreti kukla değişken, mr sayısı, tomografi sayısı, röntgen sayısı, ultrason sayısı ve ameliyat sayısı bağımsız değişkenler olmak üzere, durağanlaştırılmış değişkenlere çoklu doğrusal regresyon yöntemi uygulanarak, hastanenin sağlık tahmin denklemi kestirilmiştir. Yapılan tahmin denklemi sonucunda sadece röntgen değişkeninin talebi etkilediği ortaya çıkmıştır. Kukla değişken olan muayene ücretindeki artışın ve diğer değişkenlerin talebe etkisi olmamıştır. Anahtar Sözcükler Sağlık hizmetleri talebi, çoklu regresyon, talep tahmini, durağanlık, trend