Browsing by Author "Müftüoğlu, Zeynep"

Now showing 1 - 7 of 7

Belediyelerin Bağış Kabul Etme Yetkisi
(2021) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Mali yetkilerin nasıl paylaşılacağı, tarihin her döneminde gerek devletler arasında gerek devletlerin kendi kurumları arasında tartışma konusu olmuştur. Bu tartışmalar ve belirsizlikler günümüzde bazı alanlarda hala devam etmektedir. Çalışmada, mali yetkilerin bölüşümü bakımından tartışmalı konulardan biri olan belediyelerin bağış kabul etme yetkisi incelenmektedir. Çalışma ile belediyelerin bağış kabul etme yetkisinin analiz edilmesi, benzer uygulamalarla karşılaştırılarak yaşanan belirsizliklere çözüm üretilmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda sırası ile Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı, 1982 Anayasası’nın idari vesayet hükümleri ile 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu hükümleri incelenmektedir. Son olarak da 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu ele alınarak, belediyelerin bağış kabul etme yetkisi ile ilişkisine dair tartışmalara çözüm önerisi geliştirilmektedir
BEYİN GÖÇÜNDE VERGİ YÜKÜNÜN OLASI ETKİLERİ
(İz Dergisi, 2015) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Beyin göçü kısaca eğitim almış, uzmanlaşmış, nitelikli işgücünün araştırma yapmak, çalışmak, yaşamak gibi sebeplerle yetiştiği ülkeden başka bir ülkeye gitmesi olarak özetlenebilir. Beyin göçü iç ve dış olmak üzere iki koldan gerçekleşebilmektedir. Nitelikli işgücünün aynı ülke içinde yetiştiği şehirden bir başka şehre geçmesi olarak açıklayabileceğimiz iç göç, terk edilen şehir bakımından bir kayıp yaratsa da ülke bakımından çok olumsuz sonuçlar doğurmamaktadır. Fakat genellikle gelişmemiş ve az gelişmiş ülkelerden daha gelişmiş ülkelere doğru akan beyin göçü, yeni yerleşilen ülkeye hazır uzmanlaşmış bilgi birikimi getirmekte fakat terk edilen ülke için önemli kayıplar doğurmaktadır. Son yıllarda tersine göç çalışmaları ve programları yürütülmeye başlanmakla birlikte pek çok alan bakımından ülkemiz beyin göçü veren ülkeler kategorisindedir. Türkiye’den en çok ABD, Kanada, Almaya, Fransa gibi ülkelere göç verilmektedir. Bunlar genellikle mühendislik, tıp ve sosyal bilimler alanlarında okuyan ve çalışan kişilerden oluşmaktadır.
Borçlanmaya Dayalı Kitle Fonlamasının Finansman Hukuku ve Mali Hukuk Açısından Değerlendirilmesi
(2024) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Kitle fonlaması, temeli çok eskilere dayanan bir girişim-yatırım sistemi olup özellikle son yıllarda çeşitleri ve uygulama alanı gittikçe artmaktadır. Ülkemizde uygulamanın yasal alt yapısı 2017 yılında 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda kurulmuştur. Kitle fonlamasının, paya, borçlanmaya, bağışa ve ödüle dayalı olmak üzere farklı türleri bulunmaktadır. Sermaye Piyasası Kanunu’nda paya ve borca dayalı kitle fonlaması düzenlenmektedir. Ülkemizde paya dayalı kitle fonlamasının birçok verimli uygulaması bulunmakla birlikte borca dayalı kitle fonlamasının uygulama alanı bulunmamaktadır. Çalışmada, borçlanmaya dayalı kitle fonlaması yöntemi ele alınmakta; bu yöntem finansman hukuku ve mali hukuk perspektifinden disiplinlerarası bakış açısı ile incelenmektedir. Bu amaçla çalışmada karşılaştırmalı yöntem benimsenmekte, borçlanmaya dayalı kitle fonlamasının ülkemizdeki diğer yatırım araçları karşısında durumu analiz edilmektedir. Söz konusu analizin ardından borçlanmaya dayalı kitle fonlaması yönteminin tabi olduğu vergi rejimi saptanmaktadır. Yapılan analiz ve saptama sonucunda görülmektedir ki borçlanmaya dayalı kitle fonlaması ülkemiz ekonomik ortamında diğer sermaye piyasası araçları karşısında girişimci ve yatırımcıya avantajlı bir ortam sunabilmek konusunda etkin olamamaktadır. Bu yöntemi cazip kılmak için herhangi özel bir vergi düzenlemesi de bulunmamaktadır. Elde edilen bulgulardan yola çıkarak çalışmada, borçlanmaya dayalı kitle fonlamasının daha etkin bir araç haline gelebilmesi için vergi kolaylıkları getirilmesi yönünde önerilere yer verilmiştir.
Bütçe Kanunu Üzerinde Etkin Bir Anayasaya Uygunluk Denetimi İçin Öneriler
(2024) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Bütçe, bir ülkede yıl boyunca gerçekleştirilecek olan kamu harcamalarının ve toplanacak olan kamu gelirlerinin tahminlerinin yer aldığı belgedir. Bütçe hakkı, halkın kamu gelirleri ile kamu giderleri üzerinde söz sahibi olması ve bunları denetleyebilmesidir. Halk, kendine ait olan bütçe hakkını, seçimler aracılığı ile seçtiği temsilcilerin yer aldığı parlamentolar aracılığı ile kullanır. Bütçe hakkının gereği gibi sağlanmasının koşullarından biri de parlamentoların kullandığı bütçe yetkisinin etkin şekilde denetlenmesidir. Yasama organının işlemlerinin denetlenmesinde en önemli unsurlardan biri yargısal denetimdir. Ülkemizde kanunların anayasaya uygunluğu Anayasa Mahkemesi tarafından gerçekleştirilmektedir. Anayasa Mahkemesi tarafından yerine getirilen anayasa yargısı, parlamentonun anayasanın üstünlüğü ilkesine uygun şekilde hareket etmesinde önemli rol oynamaktadır. Çalışmada, Anayasa Mahkemesi’nin yürütmekte olduğu anayasaya uygunluk denetimi, bütçe kanunu üzerinden incelenmektedir. İlk bölümde bütçe ve bütçe hakkı kavramları açıklanmakta; bütçe kanunu üzerinde uygulanan anayasaya uygunluk denetiminin önemi ve genel esasları ele alınmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde Anayasa Mahkemesi’nin kanunlar üzerinde gerçekleştirdiği anayasaya uygunluk denetiminde aksayan yönlerin bütçe kanunu ile ilgili olan hususlarına işaret edilmekte ve çözüm önerileri geliştirilmektedir. Çalışmanın son bölümünde ise çalışma ile amaçlanmış olan bütçe kanununun kendine has özellikleri nedeni anayasaya uygunluk denetiminde yaşanan özel sorunlar saptanmakta ve bunlara çözüm üretilmektedir.
DEMOKRASİ VE MALİ YETKİLER İLİŞKİSİNDE YENİ BİR SOLUK
(2019) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Demokrasi ve mali yetkiler özellikle 13. yüzyıldan bu yana sıkı bir ilişki içinde olmuş; birbirine paralel bir gelişim izlemiştir. Odak noktasında bütçe hakkı olmak üzere geniş bir kapsama sahip olan bu ilişkinin; 2018 yılının Aralık ayında kamuya açılan “Avrupa’nın Demokratikleşmesi için Manifesto” ile bir yandan gelenekselleşmiş izleri ve önemi tekrar ortaya çıkmış bir yandan da bu ilişkiye yeni bir soluk getirilmiştir. Bu önemden ve güncel gelişmelerden yola çıkarak çalışmada, demokrasi ve mali yetkiler arasındaki ilişkinin tarihçesi ve aşamaları özetlenmekte ardından söz konusu Manifesto incelenerek tarihi gelişim ile ortak noktaları ve farklılaştığı noktalar ele alınmaya ve yorumlanmaya çalışılmaktadır.
Kesin Hesap Kanununun Etkin Şekilde Denetlenememesi Problemi ve Çözüm Önerileri
(2019) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Çalışmada, kesin hesap kanununun bütçehakkı ve hukuk devleti ilkesi yönünden taşıdığıönem göz önünde tutularak, söz konusu kanununtabi olduğu denetim yolları eleştirel bir bakışaçısı ile incelenmektedir. Bu inceleme sırasında,denetim sürecinde oluşan sorunlar ve yaşananeksiklikler ortaya konarak, bu sorun ve eksikleringiderilmesi için çözüm önerileri getirilmeye çalışılmaktadır.
Vergi Kanunlarında Ticari Teamüle Yapılan Atıfların Değerlendirilmesi
(2024) Müftüoğlu, Zeynep; Law
Kanunda boşluk, uygulamada karşılaşılan bir hukuki sorun hakkında kanunda bir hüküm bulunmaması veya sınırlı bir düzenleme bulunması halinde olmaktadır. Vergi kanunlarında da bazı konular kanunda açık şekilde düzenlenmemekte; belirli hususun uygulanması konusunda ticari teamüle atıf yapılmaktadır. Vergilerin yasallığı ilkesi gereği vergi hukukunda hakimin hukuk yaratması mümkün değildir ve kıyas yasaktır. Bu noktada, vergi kanunlarında ticari teamüle yapılan atıfların niteliği ve uygulanma şekli başta vergilerin yasallığı olmak üzere kıyas yasağı, mali güce göre vergilendirme ilkesi gibi vergilendirme ilkeleri ve hukuk devleti, sosyal devlet ilkesi gibi anayasal ilkeleri ihlal eder nitelikte olabilmektedir. Çalışmanın amacı, Türk vergi kanunlarında ticari teamüle yapılan atıfları inceleyerek (anayasal) vergilendirme ilkelerini ihlal eden durumları saptamak; bu ihlalleri bertaraf edecek öneriler geliştirmektir. Çalışmada özel hukuk ve vergi hukuku üzerinden karşılaştırmalı yaklaşım benimsenmekte; vergi kanunlarında ticari teamüle yapılan atıfların analizinde eleştirel metod kullanılmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde kavramsal çerçeve, ikinci bölümünde boşluk türleri kapsamında ticari teamüllerin hukuka kaynaklık teşkil edip etmeyeceği; kaynaklık teşkil ettiği durumlarda bunun uygulanma ilkeleri ele alınmaktadır. Son bölümde ise vergi kanunlarında yer alan ticari teamül atıfları vergilendirme ilkeleri üzerinden incelenmekte; Vergi Usul Kanunu’nun 186, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 25, Damga Vergisi Kanunu’nun 48, Harçlar Kanunu’nun 9’uncu maddelerinde yer alan ticari teamül atıflarının vergilendirme ilkelerini ihlal ettiği saptaması yapılmakta ve bu ihlaller için çözüm önerileri geliştirilmeye çalışılmaktadır.