Uygulanan Politikaların Süt Üretimine Etkisi: Seçilmiş Ab Ülkeleri ve Türkiye Karşılaştırması

Abstract

Dünya nüfusundaki artışın, gelir artışları ile tarım ürünlerine olan talebi artırması ve tarımsal ürün talebinin bileşiminde değişikliklere yol açması beklenmektedir. Bu büyüyen gıda talebini karşılamak için tarımsal üretimde önemli artışlar gereklidir. Ancak, dünya üzerinde tarımsal üretimde kullanılabilecek arazi miktarının sınırlıdır. Bu durum, tarımda üretim artışları için birim arazide elde edilen üretim miktarının artırılması yani verimlilik artışlarının zorunlu olduğunu göstermektedir. Ayrıca tarım sektöründe devlet müdahalesi yaygın olarak uygulanmakta ve üretimdeki artışlar makroekonomik politika ve düzenlemelere bağlı kalmaktadır. Tarımsal destek politikalarının verimlilik üzerindeki etkisi desteklerin niteliğine bağlıdır. Verimlilik ölçütleri arasında kısmi faktör verimliliği (KFV) ve toplam faktör verimliliği (TFV) bulunmakta, ancak TFV literatürde daha baskın olarak kullanılmaktadır. Tarım sektöründe çalışan verilerin kalitesi dikkate alındığında geleneksel TFV yaklaşımlarının büyümenin nedenleri hakkında yeterli bilgi sağlamamakta ve büyümenin teknolojik ve kurumsal değişim, tarımsal politika ve tasarım ile ilişkilisini ele almaktadır. Bu nedenle, çalışmada, KFV ve TFV yaklaşımlarının eksikliklerini gidermek ve tarımsal büyüme üzerindeki etkileri analiz etmek amacıyla yeni bir ölçüt olarak birleştirilmiş yaklaşım geliştirilmiştir. Bu çerçevede, Türkiye'deki süt üretiminin belirleyicilerini analiz etmek ve çözümlemek amacıyla 1961-2017 dönemi üzerine odaklanılmış, aynı dönemde, hayvancılık ve süt sektörlerini yoğun şekilde destekleyen Almanya, Fransa ve Hollanda gibi üç Avrupa Birliği ülkesi ile regresyon analizini de içeren karşılaştırmalı bir çalışma yapılmıştır.The increase in world population is expected to raise demand for agricultural products with income growth and cause changes in the composition of agricultural product demand. Significant increases in agricultural production are necessary to meet this growing food demand. However, the available land for agricultural production worldwide is limited. This situation indicates the necessity of increasing productivity, i.e., increasing the amount of production per unit of land, for production increases in agriculture. Moreover, government intervention in the agricultural sector is widely implemented, and production increases are subject to macroeconomic policies and regulations. The impact of agricultural support policies on productivity depends on the nature of the support. Productivity measures include partial factor productivity (PFP) and total factor productivity (TFP), but TFP is more commonly used in the literature. Considering the quality of data on workers in the agricultural sector, traditional TFP approaches do not provide sufficient information about the causes of growth and focus on the relationship of growth with technological and institutional change, agricultural policy, and design. Therefore, in this study, a unified approach has been developed as a new criterion to address the shortcomings of PFP and TFP approaches and analyze their effects on agricultural growth. In this context, the study focuses on the period 1961-2017 to analyze and interpret the determinants of milk production in the Turkish dairy sector. A comparative study including regression analysis is also conducted with three European Union countries, Germany, France, and the Netherlands, which heavily support livestock and dairy sectors during the same period.