Medenî Usûl Hukuku Kapsamında Kanun Yollarında Verilen Kararların Gerekçelendirilmesi

Abstract

Gerekçe, mahkemenin tespit ettiği maddi vakıalar ile hüküm fıkrası arasında kurduğu bir ilişkidir. Mahkemenin verdiği kararı gerekçelendirmesi hem Anayasa’nın hem de 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili maddelerinden kaynaklanan bir zorunluluktur. Bu zorunluluk yalnızca ilk derece mahkemesinin vereceği kararlarla sınırlı olarak öngörülmemiştir. Aynı zamanda kanun yollarında verilen mahkeme kararlarının da gerekçeli olacağına ilişkin birtakım düzenlemelere yer verilmiştir. Öncelikle Anayasa ile mahkemelerin her türlü kararının gerekçeli olacağı düzenlenmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile de ilk derece mahkemesi kararlarının yanı sıra üst derece mahkemelerinin de kararları bakımından gerekçenin nasıl olması gerektiğine dair ayrıca düzenlemelere yer verilmiştir. Bu doğrultuda medenî usûl hukukunda gerek olağan gerekse de olağanüstü kanun yollarında verilen mahkeme kararlarının gerekçeli olması gerekmektedir. Ancak uygulamada mahkemelerin bilhassa da kanun yollarında gerekçesiz ya da bir alt derece mahkemesinin kararına atıf yapmak suretiyle karar verdiği görülmektedir. Bu noktada gerçek bir gerekçeden söz edilemeyecektir. Bu çalışma ile medenî usûl hukukunda kanun yollarında verilen bir karara ilişkin gerekçelendirmenin nasıl olması gerektiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.