Irak'ın muhtemel geleceği ve Türkiye'ye etkileri

Abstract

ABD, yeni Ulusal Güvenlik Doktrini gereği terörizmi desteklediği ve kitle imha silahları ürettiği ve bulundurduğu gerekçeleriyle 20 Mart 2003 tarihinde Koalisyon Kuvvetleri ile birlikte Irak'ı işgal etmiştir. Irak, ABD'nin 2003 yılındaki müdahalesinden itibaren Türkiye için en önemli dış politika konularından biri haline gelmiştir. TBMM'nin 1 Mart 2003'te almış olduğu ?tezkere? kararı, ABD Silahlı Kuvvetleri'nin Irak'a Türk topraklarından geçişi için izin çıkmaması ve ertesinde yaşanan olaylar, Amerika ile Türkiye arasında süregelen ?stratejik ortaklık? ilişkisinin sorgulanmasına neden olmuştur. Bu kriz ile Türk-Amerikan ilişkileri farklı bir sürece girmiştir.2003 sonrası dönemde yaşanan yeniden yapılandırma süreci, Irak'a huzur ve istikrar getirmek yerine, etnik ve dini açıdan karmaşık olan toplumsal yapıdaki ayrışmayı daha da derinleştirmiştir. Irak'ın iki veya üç ayrı bağımsız devlet olarak bölünmesi muhtemeldir.Irak'ta halen; Kerkük, federalizm, petrol ve güvenlik, tartışmalı alanlar konularında çözülmeyi bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Ülkedeki etnik-sekter farklılıklar ve birbirlerine karşı politikaları ile bölgesel aktörlerin yaklaşımları mevcut sorunların kısa vadede çözülemeyeceğini göstermektedir. Bu durum Irak'ın geleceğine yönelik iyimser tahminler yapılmasını engellemekle birlikte bölünme senaryolarının da gündemde kalmasına sebep olmaktadır.Under the new National Security Doctrine, the U.S., with the coalition forces invaded Iraq on March 20, 2003 due to supporting terrorism, having and producing weapons of mass destruction (WMD). Iraq has been one of the most important foreign policy issues for Turkey since US-led invasion in 2003. The decision of letter taken by Turkish Grand National Assembly (TGNA) on 2003, March 1, not giving a permission for U.S. Forces entrance to Iraq from Turkish territory and continued events caused to interrogate the relation of strategic corporation between Turkey and U.S.. With this crisis, Turkey ? U.S. relations went into a different duration.The re-structuring process which has been experienced in the post-2003 period has, in place of ensuring peace and stability to Iraq, deepened the decomposition in the social structure which is ethnically and religiously complicated. There is a possibility for Iraq to be divided into two or three independent states.Currently, there are many problems waiting to be solved in Iraq regarding Kırkuk, federalism, oil and security, and disputed areas. Ethnic-Sectarian varieties in the country and policies to each other, the interests of the regional actors show that the existing problems can not be solved in short term. This situation prevents the optimistic estimations for the future of Iraq and causes for the partition scenarios of the country to stay on the agenda.