Ortadoğu barışında güvenlik ve işbirliği modeli arayışları

Abstract

Ortadoğu bölgesi özellikle yirminci yüzyılın başından itibaren birçok sorun ile birlikte anılmaya ve adlandırılmaya başlamıştır. Bu bölge özellikle güvenlik açısından birbirinden farklı pek çok risk faktörünü de beraberinde getirmiştir. Tarih boyunca olduğu gibi halen de dünya enerji kaynaklarının neredeyse yarısına yakınına sahip olması, bölgeler ve kıtalar arası enerji ve ticaret koridoru oluşturması, jeopolitik ve jeostratejik öneme haiz olması sebebiyle Ortadoğu bölgesi sürekli olarak istikrarsızlık ve çatışma ortamına maruz kalmıştır. Ortadoğu Bölgesinde meydana gelen her türlü istikrarsızlık ve çatışma, başta bölge ülkeleri olmak üzere bölge dışı büyük güçler vasıtasıyla da tüm dünyayı etkileyen ve meşgul eden bir konu haline gelmiştir. Bu nedenle bu tez çalışmamda, bu kadar büyük öneme sahip bir bölgenin hem kendi içinde hem dünya genelinde refah, güven ve işbirliği ortamını sağlayabilmek adına tıpkı dünya üzerindeki diğer bölgelerde olduğu gibi öncelikle bu bölgenin güvenlik, istikrar ve işbirliğini sağlayacak etken ve öncü olabilecek bir örgüt ve/veya oluşumun gerekliliği anlatılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışmamın ilk bölümünde Ortadoğu bölgesinin tarihi ve tarihsel gelişimine daha sonra bölge güvenlik sorunlarına değinilmiştir. Küresel ve bölgesel örgütler örnek verilerek bölgede oluşturulacak etkin bir yapılanmanın bölge sorunlarının çözülmesinde yardımcı olacağına atıfta bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: 1. Ortadoğu 2. Ortadoğu Güvenliği 3. Güvenliğin BölgeselleşmesThe Middle East region has been associated with numerous issues since the beginning of the twentieth century. The region has suffered from many diverse security risk factors. Having almost half of the world?s energy sources, being a trade and energy corridor between regions and continents, and carrying geopolitical and geostrategic importance, the Middle East has been exposed to continous instability and conflict. Any instabiliy and conflict in the Middle East has become a concern affecting initially other nations in the region, then eventually the rest of the globe via powers outside the region. This is why in my thesis, I seek to explain the necessary organizations or constitutions that can efficiently lead the region to security, stability and cooperation within itself and the rest of the world, in order to ensure comfort, confidence and cooperation in a region with such importance. İn this context, in the first part of the thesis, Middle East history was examined and then in the second part regional security problems were discussed. After looking at various regional security organizations, it is argued that the region?s problems could only be solved by way of an active and strong regional organization. Keywords: 1. Middle East 2. Middle East Security 3. Regionalization of Security