Türkiye'deki Döviz Piyasasının Katılımcıları ve Katılımcıların Piyasadan Beklentileri

Abstract

Türkiye, dünya üzerinde gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alan bir ülkedir. Gerek coğrafi konumu, gerek siyasal yapısı, gerekse kültürel özellikleri bakımından hassas dengelere sahiptir. Bu hassas dengelerdeki değişmeler, 1980'lerden sonra ekonominin dışa açılmasıyla beraber yıllar itibariyle izlenen para politikaları, uluslararası arenada yaşanan ekonomik ve siyasal gelişmeler, gelişmekte olan Türkiye ekonomisinin daha duyarlı hale gelmesine neden olmuştur. Türkiye ekonomisindeki bu dalgalanmalar döviz piyasasına doğrudan etki etmektedir.Döviz piyasasının temel aracı kurumları ticari bankalardır. Döviz piyasasının diğer katılımcıları ise; mali kuruluşlar, ihracat-ithalat firmaları, şirketler, kamu kuruluşları, küçük tasarruf sahipleri ve merkez bankalarıdır.Bu araştırmada Türkiye'deki döviz piyasasının katılımcıları ve katılımcılarının piyasadan beklentileri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada piyasadaki kişisel katılımcılara 360, firmalara ise 50 anket uygulanmış, elde edilen bulgular istatistikî analizlere tabi tutularak yorumlanmaya çalışılmıştır.Araştırma bulgularına göre, kişisel katılımcıların döviz piyasası hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadıkları ve tasarruflarını %10 ve daha az oranında döviz piyasasında değerlendirdikleri sonucu bulunmuştur. Döviz piyasasının spekülasyona açık bir yapıya sahip olması ve hızlı kur değişmeleri piyasa katılımcıları için önemli sorunlar olarak gösterilmiştir. Ayrıca döviz piyasasında yeterli uzman personelin olmadığı, ithalat-ihracat firmalarının daha çok döviz piyasasında spot işlemlerde bulunduğu ve işletmelerin çok azının riskten korunma yöntemi olarak vadeli işlemleri tercih ettiği sonucu bulunmuştur. Bu sonuçlardan hareketle döviz piyasasının gelişmesini ve işleyişini sağlayacak kurum ve kuruluşlara çeşitli öneriler getirilmiştir.Anahtar Sözcükler1.Döviz2.Döviz Piyasası3.Döviz Piyasası Katılımcıları4.Türkiye'deki Döviz Piyasası İşlemleriTurkey is part of the developing countries category in the world and has sensitive balance in respect to both geographic location, political structure and cultural features. These sensitive balances, monetary policy which is being foreign expansion of economy after 1980s, economical and political developments in international area has caused being more sensitive for Turkey economy which is developing. These fluctuations directly effects to the foreign exchange market in Turkey.The main instruments of foreign exchange market are commercial banks. Other participants of foreign exchange market are financial foundations, import export foundations, companies, public institutes, small companies and central banks.In this research, we tried to determine participants and participants? expectations from market in Turkey. 360 survey applied to participants, 50 surveys are applied to companies and gathered findings used in statical analysis and tried to interpret in this study.As research findings, final symptoms are personel participants have no idea about foreign exchange market and they use just %10 or less of their money to foreign exchange market. For market participant has some important problem about speculations influences foreign exchange market?s and changing rates as fast. In addition, other results of this research that there is no enough specialist, import export companies? use mostly spot process and companies don?t prefer derivative for saving risk. Finally, as these results, this study exhibits some suggestions to the foundations which are provides developing to foreign exchange markets and using these systems.Key Words1.Foreign Currency2.Foreign Exchange Market3.Participants of Foreign Exchange Market4.Foreign Exchange Market Process in Turkey