Kelimelerin sis perdesi: Elizabeth Bowen and Samuel Beckett'in seçilmiş kısa öykülerinde belirsizlik ve kendiyle çatışma

Abstract

Bu tez çalışması, Elizabeth Bowen ve Samuel Beckett'in İkinci Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında, savaşın travmatik etkileri altında yazdıkları kısa öykülerini, savaş dönemindeki zaman ve mekân algısının yanı sıra, günlük yaşamlarında meydana gelen 'askıya alma' ve dönemin yol açtığı belirsizlikten ortaya çıkan 'kendiyle çatışma' temaları üzerinden incelemektedir. Savaş döneminde, tarafsız olan anavatanları İrlanda'da yaşamak yerine savaştan en çok etkilenen iki Avrupa başkentinde -Londra ve Paris'te- yaşamış ve eserlerini yazmış olan bu iki yazarın, eserlerinde savaşın yol açtığı belirsizliği, duraksamayı ve aynı anda hem İrlandalı kökenlerini koruyup hem de ulus ötesi bir yaklaşımla savaş döneminin bireyde ve kolektif olarak toplumda bıraktığı silinmez tarihî, politik, sosyal ve kültürel izleri ve hisleri erken modernizmin estetik anlayışlarını kullanarak yansıtmaları, bu eserlerin aynı zamanda 'late modernism' (geç modernizm) bağlamında incelenmesine olanak sağlamıştır. Bu tezin öne sürdüğü bir diğer sav ise, kısa öykünün 'fragmented' (parçalı) anlatım biçiminin savaş dönemi belirsizliklerini, bu dönemdeki yaşamın askıya alınmış (suspended) ve kırılgan ve değişken (provisional) yanlarını incelemek için en uygun edebi tür olduğudur. Bowen'ın İrlandalı yazarlara ilişkin, 1941'de Woolf'a yazdığı mektubunda atıfta bulunduğu bir ifade olan 'smoke-screen use of words' (kelimelerin sis perdesi arkasından kullanılması) da hem Bowen'ın hem de Beckett'in savaş döneminde yazdıkları kısa öykülerinde kullanılan bir yazım şekli olarak öne çıkmaktadır. Her iki yazarın da bu döneme ait eserlerinde dönemin tarihi, politik ve toplumsal kaygılarını bireysel kaygıların ardında gizlemeleri ise İrlandalı kimliklerinin yol açtığı arada kalmışlığın yanı sıra, savaş döneminin belirsizlikleri ve iki yazarın da savaş dönemindeki kısa öykülerinde geç modernizmin edebi özelliklerinin bulunmasıyla ilişkilendirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Bowen, Beckett, İkinci Dünya Savaşı, 'geç modernizm', askıya almaThis study explores the recurrent themes of suspension and self-negation in the selected wartime short stories of Elizabeth Bowen and Samuel Beckett in terms of their representations of the wartime during the Second World War. Both Bowen and Beckett lived in war-stricken European capitals: London and Paris. The fact that Bowen and Beckett who were of Irish decent experienced the wartime outside their homeland that was neutral towards the overall situation, especially in cities gravely affected by the devastating traumas of the war on civilian life, shaped their worldview that is a coalescence of national inclinations and transnational perspectives. This sense of in-betweenness causes ambiguity and multiplicity in their wartime short stories as well as rendering the content of their short stories self-contradictory both in the case of the characters of their works, and in their overall perspective towards the period's unstable and contradictory grounds. Hence, the 'late modernist' inclinations of Bowen and Beckett are also shaped by the wartime with the themes of suspension and self- contradiction that stems from both their Irish backgrounds and the period's disconcerting feeling. Another argument of this study is that the short story is the most suitable genre to mirror the wartime when every aspect of everyday life was hung by a thread since both the physical effects of the war – bombings, air raids, massacres of civilians- and the psychological traumas caused discontinuities of normalities, and left unerasable traces on everyone who was victimized by the war. Short story with its fragmented nature is the most convenient literary genre to reflect this fragmented and disorientated period. Keywords: Bowen, Beckett, WWII, 'late modernism', suspension and self-negation