MAHMUT CELÂL (BAYAR) BEY’İN “GALİP HOCA” KİMLİĞİYLE MİLLİ MÜCADELEDEKİ FAALİYETLERİ

Abstract

Mahmut Celâl Bey, Yunanistan’ın İzmir’i işgaline karşı koymak amacıyla, İzmirMüdafaa-i Hukuk-ı Osmaniye Cemiyetinin kurulmasında önemli bir görev üstlendi. Ancakhem Cemiyetin işgale karşı mücadele edemeyeceğini anlamasının, hem de tutuklanacağınıhaber almasının etkisiyle, İzmir’den ayrıldı. İttihat ve Terakki Fırkasının eski İzmir Katib-iMesulü olan Mahmut Celâl Bey, İttihatçılığa karşı gelişen düşmanlıktan etkilenmedenmücadelesini sürdürebilmek için, “Galip Hoca” adıyla Milli Mücadele içinde yer aldı.İlk olarak, Gökçen Efe ile birlikte, Yunanistan’ın işgaline karşı silahlı mücadeleyebaşladı. Daha sonra Demirci Mehmet Efe’nin güvenini sağlayarak onun müşaviri oldu.Hoca kimliğiyle bölgeyi dolaşarak Milli Mücadeleye halkın desteğini sağlamaya çalıştı,efeler arasındaki anlaşmazlıkların giderilmesinde önemli bir rol oynadı. Bu şekilde Aydınyöresinde Milli Mücadelenin güçlenmesine katkı sağladı.Jandarma Umum (Genel) Komutanı Ali Kemal Paşa’nın bölgeye yaptığı ziyaretinetkisiyle, Demirci Mehmet Efe İstanbul Hükümetine bağlanırken, Aydın Kuvayı Milliyeside etkinliğini büyük ölçüde kaybetti. Pek çok İttihatçı tutuklanırken, gerçek kimliğianlaşılan Galip Hoca’nın Demirci Mehmet Efe ile ilişkisi bozuldu. Artık birlikte çalışmaimkânının kalmadığını değerlendiren Galip Hoca, kendisine teklif edilen Akhisar Milli AlayKomutanlığı görevini kabul ederek, Aydın’dan ayrıldı. Yeni göreviyle birlikte, Galip Hocaadını almayı gerekli kılan koşullar ortadan kalktığı için, Mahmut Celâl Bey, gerçek kimliğiyleMilli Mücadeleye devam etti.