Nato'nun 1999'da Kosova ve Rusya'nın Kırım'ı İlhak Edişinin Meşruiyeti: Güç Kullanımı ve Kendi Kaderini Tayin Hakkı

Abstract

Birleşmiş Milletler Sözleşmesine göre devletlerin birbirlerine askeri güç uygulamalarına ve iç işlerini karışmalarına izin verilmiyor. 'İnsani müdahaleye' örnek olarak gösterilen 1999'da NATO'nun Kosova'ya müdahalesi uluslararası alanda bazı tartışmalara yol açtı. Kosova'nın Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığı BM Güvenlik Konseyi kararı olmadan ancak NATO, ABD ve AB'nin tek taraflı kararları ile ortaya çıktı, ancak Uluslararası Güvenlik Konseyi'nin tavsiye görüşü ile yasal olduğu onaylandı. Kosova'ya müdahale 1999'dan sonra önem kazanan insani amaçlarla yakından ilişkilidir. İlk başta Ruslar karşı çıksa da Rusya, Kırım davasında yasadışı işgalini ve ilhakını uluslararası hukuk açısından meşrulaştırmaya çalıştı. Öte yandan kendi kaderini tayin karmaşıktı. Benliğin 'kim' olduğuna ve 'kendi kaderini tayin' kavramının 'hangi koşullarda' geçerli olduğuna karar vermek sorun olmuştur. Kosovalılar kendi kaderini tayin hakkını kullanarak bağımsızlıklarını ilan ettiler. Ancak Kırım referandumu uluslararası hukuka uygun değildi. Bu çalışmada, 1999 NATO'nun Kosova'ya müdahalesinin ve 2014'te Rusya'nın Kırım'ı ilhakının meşruiyeti, yasadışı olarak nasıl güç kullandıkları ve son statüleri için izledikleri yollar inceleniyor. Çalışma, iki davanın hem benzer hem de farklı yönlerini araştırıyor ve aynı zamanda müdahalelerin uluslararası hukuka nasıl aykırı olduğunu da inceliyor. NATO'nun müdahalesinde ve Rusya'nın ilhakında uluslararası hukuku görmezden geldikleri anlaşılıyor. Öte yandan, Kosova'nın bağımsızlık ilanı yasal iken, Kırım'ın Rusya'ya katılma referandumu tamamen yasal olarak kabul edilmedi. Rusya, 1999 yılında NATO'nun eylemini yasal olarak kabul etmemesine rağmen Kosova örneğini referans göstermeye çalışmıştır. Ancak Rusya'nın Kırım'ın ilhakını yasal kanıtlama girişimi uluslararası arenada destek görmemiştir.

According to the United Nations Convention, states are not allowed to apply military force to each other and to interfere in their internal affairs. NATO's intervention in Kosovo in 1999 which has been shown as an example of humanitarian intervention led to some discussions in the international field. The independence of Kosovo by separating from Serbia, emerged without the UN Security Council decision but with the unilateral decisions of NATO, the USA and the EU but proved as legal by the Advisory Opinion written by the International Court of Justice. Intervention in Kosovo is closely related to humanitarian aims which gained importance after 1999. Although Russians opposed at first, Russia tried to justify its illegal occupation and annexation in terms of international law in the case of Crimea. Self-determination on the other hand has been complex. Deciding 'who' the self is and under 'which conditions' the concept of self-determination is valid has been the problem. Kosovar people declared their independence by using their right to self-determination. However, Crimean referendum was not appropriate with the international law. In this study, the legitimacy of both 1999 NATO intervention in Kosovo and 2014 Russian annexation of Crimea, how they illegally used force, and their path for their recent status are examined. The study explores both the similar and the different aspects of two cases, and it also studies the way the interventions are against the international law. It is understood that NATO in its intervention and Russia in its annexation ignored the international law. On the other hand, declaration of independence of Kosovo was legal whereas Crimea's referendum to join Russia was not totally accepted as lawful. Russia tried to refer to the Kosovo case as a reference although it did not accept NATO's action as legal in 1999. However, Russia's action to prove Crimea's annexation legal did not gain support in the international arena.