Uluslararası Finansal Düzende Asya Altyapı Yatırım Bankası (aııb) ve Türkiye-aııb İlişkileri

Abstract

İkinci Dünya Savaşı sonrası uluslararası finansal arenada ABD ve Batı merkezli bir düzen kurulmuştur. Kendilerine dünyada yoksulluğu kaldırmayı ve küresel finansal istikrarı sağlamayı misyon olarak belirleyen finansal düzenin kuruluşları olan IMF, Dünya Bankası ve Asya Kalkınma Bankası takındıkları politik tutum ve sağladıkları kredilerle ilişki kurdukları ülkelere ekonomik gelişme ve istikrar sağlayamadıkları gibi o ülkeleri daha da krize sürüklediği gözlemlenmiştir. Bu duruma üçüncü dünya ülkeleri ve özellikle gelişmekte olan ülkeler itiraz etmiştir. Bu itirazın sözcülüğünü ise Çin üstlenmiştir. 2010 yılından itibaren dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin, mevcut finansal kuruluşlarda adil bir yapı ve işleyiş olmadığını belirtmiş ve reform çağrısında bulunmuştur. İtirazların karşılık bulmadığını gören Çin alternatif arayışlara girmiş ve küresel çapta devasa projelere girişmiştir. Bu bağlamda attığı adımlarla küresel bir ekonomik güç olmayı hedefleyen Çin, girişimlere yeterli finansmanı oluşturmak için çok taraflı bir kalkınma bankası olarak Asya Altyapı Yatırım Bankasının kuruluşuna öncülük etmiştir. Bu çalışmada AIIB'nin uluslararası finansal düzende nasıl bir konuma, potansiyele ve etkiye sahip olduğu mevcut finansal kuruluşlar üzerinden karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiş ve AIIB'nin Türkiye ile olan ilişkileri incelenmiştir.After the World War II, US as well as West-based order has been established in the international financial arena. IMF, World Bank and Asian Development Bank, the institutions of the financial order, aimed to lift poverty in the world and ensure global financial stability. But as a result of observations, they were unable to provide economic development and stability to the countries with which they established relations with the political attitudes they adopted and the loans they provided, moreover, they led these countries into crises. Third world countries and especially developing countries have objected to this situation. China has been the spokesperson for this appeal. China, the world's second-largest economy since 2010, has stated that there is no fair structure and functioning of existing financial institutions and has called for reform.Seeing that the objections were not reciprocated, China embarked on quest alternatives and attempted huge projects around the world. China, which aims to become a global economic power with its steps in this context, has led the establishment of the Asian Infrastructure Investment Bank as a multilateral development bank to generate sufficient funding for initiatives. In this research the position, potential and influence of AIIB in the international financial order was evaluated as comparative over existing financial institutions and the relations of AIIB with Turkey were examined.