Tom Stoppard'ın dramasındaki tiyatro unsurlarını yaratmada kullandığı yaklaşımların farklılığı

Abstract

ÖZET Bu tezin amacı, 20. yüzyılın önde gelen drama yazarlarından biri olan Tom Stoppard'ın oyunlarında kendi döneminden önce yazılan oyunların konusundan ve/veya tekniğinden yararlanmasının yanısıra kendi oyunlarında kullandığı materyallerden de birden çok kez yararlanıp, oyunlarında kullandığı her türlü gösteri biçimini tiyatral bir kavram haline getirip, tamamiyle 'Stoppard' tadı bırakan oyunlarla karşımıza çıktığını vurgulamaktır. 1954 ve sonrasında, İngiliz Tiyatrosu dikkate değer bir değişim süreci içerisine girdi. Bu süreç içerisinde, sonraki yazarları da etkileyecek bir çok eser Londra'da sahnelenmeye başlandı. Bunların başında hiç kuşkusuz John Osborne'nın öfke ve Samuel Beckett'm Godot 'yu Beklerken eserleri gelir. Bu dönem sadece İngiltere'yi etkilemekle kalmayıp, İngiltere dışındaki sahnelerde de etkisini hissettirdi. Her ne kadar Stoppard'ı daha çok etkileyen Beckett olmuşsa da - özellikle Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler'de - Stoppard'ın oyunu bir çok yönden Beckett tiyatrosundan farklılık göstermektedir. Bu tezde Stoppard'ın Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler, Akrobatlar ve Travestiler oyunlarında kullandığı her türlü gösteri biçimini nasıl bir araya getirdiği ve bunları belirtilen oyunlarda tiyatral öğeler olarak nasıl kullandığı incelenmektedir. Bu tez bir giriş, üç ana bölüm ve bir de sonuç bölümünden oluşmaktadır. Giriş bölümünde dört alt başlık yer almaktadır. Giriş bölümünün ilk kısmında, I. ve II. Dünya Savaşlann'dan sonraki siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel değişiklikler ve bu değişikliklerin insanlar ve dolayısıyla da yazılan eserler üzerindeki etkisi hakkında kısa bir bilgi veriliyor.Giriş bölümünün ikinci alt başlığında, 1945 sonrasındaki İngiliz Tiyatrosu'nun gelişimine değiniliyor. Üçüncü alt başlıkda ise, 20. yüzyılın popüler akımı olan ve Beckett'ın eserlerinden sonra Stoppard'ın eserleri için de kullanılan Absürd Tiyatro' ya değinilmektedir. Dördüncü bölümde ise yazarın yaşamı ve eserleri tanıtılmakta ve Stoppard'ın oyunlarında kullandığı tiyatro öğelerinden kısaca bahsedilmektedir. Gelişme bölümünde ise; tezde savunulan düşünce, yukarıda bahsedilen oyunların kronolojik sıralamasıyla verilmektedir. Tezin sonuç bölümünde giriş ve gelişme bölümlerinde tartışılan konuların kısa birer özeti yer almaktadır.

ABSTRACT This thesis is an attempt to show that Tom Stoppard, one of the leading dramatists of his age, not only employs the previous dramatists' plots and/or techniques but also uses the same materials of his own plays in different ways. He brings the different theatrical materials together in his plays and enables us to watch plays which are uniquely Stoppardian in every sense. Starting from 1954, the English Theatre was in the process of a great transformation. During 1950s and 60s, many plays having a great influence on the later dramatists were staged in London. John Osborne's Look Back in Anger and Samuel Beckett's Waiting for Godot are the most notable examples. This period had a great influence on the drama not only in England but also in other countries. However, it is Beckett who affected Stoppard most strongly - especially in Rosencrantz and Guildenstem are Dead -, but Stoppard' s theatre has many different characteristics that are different from Beckett's. In this thesis, Stoppard's use of diverse theatrical styles is analysed in three of Stoppard's plays; Rosencrantz and Guildenstem are Dead, Jumpers and Travesties. The thesis consists of an introductory chapter, three main chapters, and a conclusion. The introductory chapter includes four sub settings. The first part of the Introduction gives some brief information concerning the political, economic, social and cultural changes which occurred after World Wars I and II, and the impacts of these changes on people and so on the works written in these periods. The second part of the Introduction, entitled 'Drama After 1945', gives information about the changes and the improvement which occurred in the English Theatre after 1945. The third part of the Introduction briefly gives information about the popular trend of the 20th century, Absurd Theatre. In the fourth part, the life and works of Stoppard and the diverse theatrical materials Stoppard uses in his drama are discussed. In the main chapters, the argument of the thesis is analysed, by looking at the three plays in chronological order. The conclusion gives a brief summary of the material presented, and draws the material together. ni