Katı atık transfer probleminin taşıma modeli ile analizi: Bağdat Belediyesi üzerine ampirik bir çalışma

Abstract

Katı atıkların imha edilmesi Bağdat şehri de dâhil olmak üzere birçok şehrin ve uygar topluluğun karşılaştığı en zorlayıcı sorunlardan biri olarak düşünülmektedir. Artan nüfus ve yaşam standartları bireylerin tüketim davranışlarının artmasına neden olmuş bunun sonucunda ise katı atık üretimi artmıştır. Bu sorun artık ihmal edilemeyecek ve geciktirilemeyecek bir noktaya gelmiştir. Birçok çevreci, ekonomist ve politikacı için bu sorun endişe kaynağı olmuş ve soruna bilimsel, hızlı ve radikal çözüm bulmaya çalışan birçok araştırmacı için öncelikli bir konu haline gelmiştir. Bağdat 'taki sivil toplum tarafından yıllık olarak üretilen büyük miktardaki katı atık su, hava ve toprak kirliliği gibi çeşitli kirlilik türlerine önemli ölçüde katkıda bulunmakta ve doğal kaynakların tükenmesine neden olmaktadır. Bu nedenle, katı atıkların toplanması, taşınması ve bertaraf edilmesi süreci bu tür atıkları üreten yerlerin ve faaliyet alanlarının çeşitliliği nedeniyle karmaşık olmasına rağmen, büyük önem taşımaktadır. Bu tez dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm katı atık, çevre ve çevre kirliliği konularındaki teorik temelleri ve kavramları ele almaktadır. İlk kısımda katı atık kavramına odaklanılmış, ikincisi kısım çevre ve çevre kirliliği kavramlarını ele almış ve üçüncü kısımda ise katı atıkları toplama ve taşıma yöntemleri ele alınmıştır. İkinci bölüm, doğrusal programlama yönteminin teorik temelini ve taşıma modellemesindeki uygulamalarını ele almakta ve üç kısımdan oluşmaktadır, ilk kısım doğrusal programlama kavramını ve hipotezini açıklamaktadır. İkinci kısım taşıma sürecinin genel bir modelini belirtirken, üçüncü kısım ise taşıma modelini çözmek için kullanılan yöntemleri ve en uygun çözümün yöntemlerini belirtmektedir. Üçüncü bölüm bu tezle ilgili çalışmaları içeren literatür taramasını içermektedir. Dördüncü bölüm Vogel yöntemi, tam sayı yöntemi, ve önerilen yöntem olan dizi kapsama modeli olmak üzere üç yöntemi ve çalışmanın genel boyutlarını içermektedir. Çalışmamız Bağdat belediyesine bağlı idari sınırlar içerisinde bulunan Bağdat şehrinde gerçekleştirilmiştir. Bağdat belediyesinden elde edilen verilerin analiz edilmesinden sonra, önerilen taşıma modeli uygulanmıştır. Taşıma modelinin kullanılmasının, katı atıkların toplama alanlarından sağlıklı katı atık depolama alanlarına taşınması için gereken maliyetleri düşürdüğü sonucuna varılmıştır. Böyle bir yaklaşımın uygulanması ile günde 3.026,705 Irak dinarı tasarruf edilebilmektedir. Bu rakamlar, taşıma modelleri uygulanarak tasarruf edilebilecekken mevcut taşıma yaklaşımı nedeniyle boşa harcanan maliyet miktarlarıı hakkında fikir vermektedir.

The disposal of solid waste is considered one of the most challenging problems that face cities and civilized communities including Baghdad city. The increasing population and their standard of living has led to increased magnitude of consumptive behavior of individuals which in turn results in increased solid waste production. This problem has reached to a point that cannot be neglected or delayed any more. It has been the concern for many environmentalists, economists and politicians, and occupied the top priority for many researchers that tried to find scientific and fast radical solution to the problem. The huge amount of solid waste produced annually by civil community in Baghdad can contribute significantly to various types of pollution including water, air, and soil pollutions and also leads to exhaustion of natural resources. Therefore, the process of collecting, transporting, and disposal of solid waste has become of paramount importance despite being complicated by the diversity of activities places that generate such waste. This thesis divided into four chapters. Chapter one handles the theoretical bases and concepts of solid waste and environment and environmental pollution. The first part focused on concept of solid waste, the second discussed the concepts of environment and environmental pollution where third part handled common methods of collection and transportation solid waste. Second chapter handled theoretical basis of method of linear programming and their applications in transportation modeling that included three parts, the first part explained linear programming, its concept and hypothesis. The second part stated general model of transportation process, while the third part stated the used methods to solve transportation model and methods of optimal solution. The third chapter includes a review of literature on studies related to this thesis. The fourth chapter includes the essential aspect of the study, distributed to three methods Vogel method, integer method and proposed model: set covering model. Our study was performed in Baghdad city within the administrative borders that subject to Baghdad municipality. After analysis of the data obtained from Baghdad municipality we applied a suggested transportation model. We concluded that the use of transportation model led to reduction in costs of solid waste transportation from collection areas to areas of healthy landfill. The application of such an approach could save 3,026,705 Iraqi dinar per day. These numbers give insights about the amount of fund wasted because of the current transportation approach that could be saved by the application of transportation models.