Serbest Biçimli Çelık Çift Katmanlı Uzay Kafeslerin Optimizasyonu ve Standardizasyonu

Abstract

Son yıllarda düzensiz eğrili ancak estetik açıdan hoş görünen konfigürasyonlara sahip serbest biçimli yapıların kullanımına artan bir ilgi olmuştur. Normal çelik uzay kafeslerin tasarım optimizasyonu, yapısal optimizasyon literatüründe detaylı bir şekilde ele alınsa da, gerçek boyutlu serbest biçimli uzay kafes yapıların optimum tasarımında yapılan çalışmalar hala sınırlı düzeyde kalmıştır. Bir yandan, gerçek boyutlu serbest biçimli çelik kafeslerin optimizasyonunun önündeki ana engel, güncel evrimsel optimizasyon algoritmalarıyla ortaya çıkan aşırı hesaplama yüküdür. Öte yandan, algoritma tarafından nihai tasarımda farklı çelik kesit boyutlarının sayıca fazlalığını önlemek için gerekli kısıtlamalar uygulanmamışsa, geleneksel optimizasyon algoritmaları kullanılarak elde edilen nihai tasarımların uygulamada tercih edilmemesi muhtemeldir. Bu nedenle, tek bir optimum veya optimuma yakın tasarım sunmak yerine, tasarımcıya veya karar vericiye, hem minimum ağırlığı hem de mevcut ürün çeşitliliğini hesaba katan ve etkin tasarım alternatifleri setinden oluşan bir Pareto eğrisi sunmak daha arzu edilir olacaktır. Buna göre, bu çalışmada, gerçek boyutlu serbest biçimli çelik çift katmanlı uzay kafeslerin optimizasyonu ve standardizasyonu için hesaplama açısından verimli çok aşamalı rehberli stokastik arama algoritması önerilmiştir. İlk optimizasyon aşamasında, algoritmaya ticari olarak mevcut çelik profillerin eksiksiz bir setinin sunulduğu ve sonraki aşamalarda, kullanılmayan veya daha az kullanılan kesitleri eleyerek kesit listesinin kademeli olarak küçültüldüğü, bir tasarım odaklı kesit eleme yaklaşımı izlenmiştir. Serbest biçimli çelik çift katmanlı uzay kafeslerin sıra dışı kolay olmayan test örnekleri üzerinde önerilen tekniğin kullanışlılığını göstermek için algoritmanın iki farklı versiyonu kullanılmış ve elde edilen Pareto eğrisi, minimum ağırlık ve çelik kesit çeşitleri arasındaki dengeyi göstermek için çizilmiştir.There has been a growing interest in the use of free-form structures with irregularly curved yet aesthetically pleasing configurations in the recent decades. Although design optimization of regular steel grids has been well addressed in the literature of structural optimization, still limited work has been devoted to optimum design of real-size free-form grid structures. On the one hand, a main obstacle when dealing with real-size free-form steel grids is the excessive computational effort associated with contemporary evolutionary optimization algorithms. On the other hand, it is generally perceived that the obtained final designs using conventional optimization algorithms may not necessarily be favored in practice if certain provisions are not stipulated by the algorithm to preclude an abundance of distinct steel section sizes in the final design. Hence, instead of offering a single optimum or near optimum design, it would be more desirable to provide the designer or decision maker with a Pareto front set of non-dominated design alternatives taking into account both the minimum weight as well as the assortment of available steel section sizes in the final design. Accordingly, in this paper, a computationally efficient multi-stage guided stochastic search algorithm is proposed for optimization and standardization of real-size free-form steel double-layer grids. A gradual design-oriented section elimination approach is followed where in the first optimization stage, a complete set of commercially available steel sections is introduced to the algorithm and in the succeeding stages, the size of section list is reduced by eliminating the redundant sizes. Two variants of the algorithm are employed to demonstrate the usefulness of the proposed technique in challenging test examples of free-form steel double-layer grids, and the obtained Pareto fronts are plotted to illustrate the trade-off between minimum weight and assortment of steel section sizes in the final design.