Kuzey ve Güney ve Büyük Umutlar romanlarında sınıf ve cinsiyet bağlamında 19. yüzyıl İngiliz toplumu

Abstract

Bu tez, Viktorya dönemi İngiltere'sinde var olan sınıf ve cinsiyet temelli toplumsal sorunları Marksist edebiyat eleştirisi merceğinden inceleyecektir. Kuzey ve Güney (1855) ve Büyük Umutlar (1861) romanları sanayileşmenin etkisiyle birey ile toplum arasındaki çatışmayı anlatmaktadır. Seçilen iki yazarın sorunlu toplumsal konulara bakış açıları tezde tartışılacaktır. Bu sorunlu konuların en önemlileri arasında Viktorya çağının sosyo-ekonomik ve kültürel durumu ve kadınların görece düşük konumu araştırılacaktır. Sanayileşmenin etkisiyle sınıflar arasındaki kopukluk derinleşmiş, özellikle mevcut adaletsiz toplumsal düzen nedeniyle emekçilerin ağır çalışma koşulları dayanılmaz hale gelmiştir. Bu durumların Marksist bir okumayı zorunlu kıldığı görülmektedir. Marksist ideolojiler, farklı sosyal sınıflar etkileşime girdikçe sosyal hareketliliğin insanların davranışlarını nasıl etkilediğini anlamaya çalışmaktadır. Sonuç olarak, kentsel ve kırsal alanlar arasında ortaya çıkan bireysel çatışma, Elizabeth Gaskell'in Kuzey ve Güney'i referans alınarak analiz edilecektir. Charles Dickens'ın Büyük Umutlar'ı ise burjuva toplumsal değerlerinin bireyleri nasıl etkilediği, özellikle yoksul alt sınıf bireyleri nasıl baskıladığı dikkate alınarak incelenecektir. Bu tezin Viktorya dönemi edebiyatında sınıf ve toplumsal cinsiyet temelli konulara ilişkin gelecekteki çalışmalara yeni bir katkı sağlayacağını umuyoruz.This thesis will examine class and gender based social problems existed in Victorian England through the lens of Marxist literary criticism. The novels, North and South (1855) and Great Expectations (1861) describe the conflict between the individual and the society under the influence of industrialization. The selected two authors' perspectives concerning the problematic social issues will be discussed in the thesis. Regarding these problematic issues, among the most important ones; are socio-economic and cultural state of the Victorian age and the lower status of women will be investigated. Under the effects of industrialization, the rupture between the classes deepened, especially the hard-working conditions of the laborers became unbearable due to the existing unjust social order. It is observed that such circumstances necessitate a Marxist reading. Marxist ideologies can be helpful in understanding how social mobility affects people's behaviour as different social classes interact. Consequently, the resulting individual conflict between urban and rural areas will be analysed with reference to Elizabeth Gaskell's North and South. As for Charles Dickens's Great Expectations; the main focus will be on how bourgeois social values affect the lives of individuals, and how they oppressed, especially lower-class citizens. Hopefully, the thesis will be a fresh contribution to the future studies on class and gender-based issues in Victorian literature.