Elektronik tablo işlevlerinin otomatik üretimi

Abstract

Elektronik tablo kullanımının artışıyla birlikte, bu tablolardaki işlevlerin sayısında da önemli bir artış yaşandı. Artan işlev sayısı, uzman kullanıcıların bile işlev yazarken zorluklarla karşılaşmasına yol açmaktadır. İşlevleri araştırıp kullanmanın zaman alıcı bir süreç olması, düz metin bilgi istemlerinden otomatik olarak işlev üretebilen yazılımlara olan talebin artmasına neden olmuştur. Ancak bu alandaki araştırma çabalarının halen yetersiz olması önemli bir boşluğu işaret etmektedir. Bu çalışma, Türkçe metinlerden otomatik olarak işlevler üreten ve tüm süreci otomatikleştirmek için Microsoft Excel'e entegre edilebilen bir yazılım önererek araştırma açığını gidermeyi amaçlamaktadır. Çalışmaya, kullanıcıların kısa ve öz istemler kullanarak kolayca tanımlayabilecekleri 26 fonksiyon seçilerek dahil edilmiştir. Bu işlevleri eşlemek için, anahtar-değer çiftleri biçiminde bir sözlük oluşturuldu; burada işlevler anahtarları ve her işlevin benzersiz anahtar sözcükleri de değerleri oluşturmaktadır. Her bir fonksiyon analiz edilip yapısal benzerlikler sergileyen fonksiyonlar sistematik olarak kümelendi, böylece ortak algoritmalar geliştirildi. Bu algoritmalar, bilgi istem metinlerinden bağımsız değişkenleri ayıklayabilmek için düzenli ifadeler kullanır ve işlev yapısını tamamlar. Sistemin değerlendirilmesi için 150 adet metin bilgi istemi ve bunlara karşılık gelen fonksiyonların bulunduğu bir veri seti oluşturulmuştur. Sistem veritabanındaki tüm istemlerle çalıştırıldığında, %94 başarı oranı vermektedir.

The use of spreadsheets has experienced a pronounced increase, accompanied by a significant expansion in the number of functions. Increasing number of functions has led to a situtation in which even expert users face challenges in recalling function formations. The fact that researching and then utilizing functions is a time-consuming process has caused to a demand for software that can automatically generate functions from plain text prompts. However, the research efforts in this field are still insufficient, indicating a significant gap. This paper aims to address the research gap by proposing a software which automatically generates functions from Turkish texts and can be integrated into Microsoft Excel to automate the whole process. A selection of 26 functions are included in the study, which users can succinctly and precisely describe using brief prompts. In order to map these functions, a lexicon was created in the form of key-value pairs, in which functions represent the keys and unique keywords of each function represent values. Each function structure was analysed and the functions exhibiting structural similarities were systematically clustered, leading to the development of shared algorithms. These algorithms use regular expressions for extracting the arguments from prompts and form a complete function. For evaluating the system, a data set containing 150 text prompts with their corresponding functions was created. When all the prompts were inputted, the algorithm gave 94% success rate.