Çeviri çalışmalarında cinsiyetin etkisi

Abstract

Dilbilim ve cinsiyet çalışmalarının yollarının kesişmesi, ayrı cinsiyetlerdeki kişilerin dil kullanımındaki farklılıkları inceleyip bu kişilerin dil kullanımında cinsiyet odaklı etkilerin varolduğunu belirtmiştir. Çeviribilim birden çok bilim dalını ilgilendiren (çok disiplinli) bir bilim dalı haline geldiğinde ise, dilbilim ve cinsiyet çalışmaları alanındaki incelemeler çeviribilim ve cinsiyet çalışmaları arasında da merak konusu olup, bu farklılıkların çeviri çalışmalarında ortaya çıkıp çıkmayacağı incelenmeye başlanmıştır. Farklı cinsiyetlerdeki çevirmenler tarafından çevirilen çeşitli metinler olduğu için, bu araştırmadaki asıl soru farklı cinsiyetlerdeki çevirmenlerin yaptığı çeşitli metin çevirilerinin okuyucuya tarafsız şekilde çevrilmiş bir metin mi yoksa cinsiyetlerinin etkilerini taşıyan ve bundan dolayı okuyucunun öznel bir çerçeveden konuya bakmalarına sebep olan bir metin mi sunduklarıdır. Bu araştırmada, çeviri çalışmalarında cinsiyet kaynaklı farklılıkları bulmak amacıyla hem erkek hem de kadın çevirmenler tarafından çevrilmiş olan dört farklı kitap incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonrasında, çeviri çalışmalarını sadece çevirmenin cinsiyeti değil ancak düşünce yapısı, dini inançlar, ekonomik farklılıklar gibi diğer harici etkenlerin de etkilediği sonucuna varılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda, çevirmenin cinsiyetinin çevirilen metinlerde önemli bir etken olduğu konusunda kayda değer bir kanıt bulunamamıştır. Anahtar Kelimeler:Çeviribilim, Cinsiyet Çalışmaları, Çeviride Cinsiyetin Etkileri, Çeviriyi Etkileyen Faktörler

The difference of language use amongst genders has become an issue the day linguistic studies have started to intersect with gender studies. It has been put forward that there are gender based influences in language use. However, when translation studies has become a multidisciplinary field, the curiosity about whether gender based language use preferences take part in translation works or not has become an issue. Since there will be several translations of the works by different translators that belong to different genders, in this study, the focus is to find out whether these translations by different translators that belong to different genders might affect the target language and might cause the readers to form a subjective point of view. In order to find out if there are gender based differences in the translation works, four books, translated by both male and female translators, are analyzed to see if gender has an impact on translation process. As a result of the study, after the analysis made, it has been concluded as not gender in particular however, other external factors such as ideology, religion and economy might affect the translation works. Since there has not any significant proof found that shows gender might affect the translation works significantly, it is possible to accept this conclusion considering the analysis made.