Bireyin ütopya toplumundaki konumu: Thomas More'un Ütopya'sı, Francis Bacon'ın Yeni Atlantis'i ve Tommaso Campanella'nın Güneş Ülkesi

Abstract

Bu tez Thomas More' un Ütopya, Francis Bacon'ın Yeni Atlantis ve Tommaso Campanella'nın Güneş Ülkesi ütopyalarında bireyin toplumdaki konumunu incelemeyi amaçlamaktadır. Adı geçen ütopyalar birçok ortak özellik paylaşmaktadır; öte yandan, üç ütopyada da tanımlanan toplumların yoğunlaştıkları öncelikli değerler faklıdır. Thomas More, ütopya kelimesini edebiyata kazandıran eseri Ütopya'da, kendi yaşadığı toplumun onun için öncelikli olan sorunlarına odaklanmış ve bu sorunları kendi eserinde tasvir ettiği toplumda çözmüştür. Bu bağlamda, More kendi ütopyasında öncelikli olarak haklar ve fırsatlar arasındaki eşitliği sağlamayı amaçlamıştır. İngiliz edebiyatının bir diğer önemli ütopyası olan Yeni Atlantis ise Francis Bacon'ın bilim ütopyasıdır. Bacon, ütopyasında More'dan farklı olarak siyasi ve toplumsal organizasyonların yeniden yapılandırılmasına odaklanmaz. Bunun yerine bilimsel çalışmalara ve teknolojik buluşlara dayalı bir toplum tasvir eder. Bacon'ın çağdaşı olan Campanella ise İtalyan edebiyatının önemli eserlerinden Güneş Ülkesi'ni yazarken toplumun başlıca prensibini açıkça belirtmiştir. Şöyle ki Güneş Ülkesi toplumunda toplumsal fayda her zaman bireysel faydadan üstündür, çünkü ancak bu şekilde mutlu bir toplum oluşturulabilir. Sonuç olarak, üç ütopya yazarı da tasvir ettikleri toplumlarda birbirlerinden farklı değerlere ve ideallere öncelik tanımışlar ve ütopyalarındaki toplumsal düzeni bu öncelikli idealler çerçevesinde oluşturmuşlardır. Fakat üç toplum da öncelikli değerlerini korumak adına önemi yadsınamayacak başka değerler olan bireyselliği ve bireysel özgürlüğü arka plana atmıştır. Bireyler bu toplumlarda farklılıklarını, çeşitliliklerini ve bireysel özgürlüklerini toplumsal rolleri ve görevlerinin baskınlığında yittirmişlerdir. Kendilerine özgü tüm değerleri yok olmuş, kişisel kimliklerini kaybederek toplumdaki düzenin ayırt edilemeyen parçaları haline gelmişlerdir. Anahtar Sözcükler Ütopya, Yeni Atlantis, Güneş Ülkesi, kişisel özgürlük, bireysellik

The purpose of this thesis is to analyse the position of the individual in utopian society in Thomas More's Utopia, Francis Bacon's New Atlantis and Tommaso Campanella's The City of the Sun. The selected utopias share many common features, but the primary values that the described utopian society focuses on are different in each utopia. More concentrates on the prior problems of his own society in his Utopia, the work that brought the word 'utopia' to literature, and solves them in the society he portrayed in his work. In this context, More predominantly aims to achieve the equality of rights and opportunities in his utopia. On the other hand, as another remarkable utopian work in English literature, New Atlantis is a scientific utopia. Bacon in his utopia, unlike More, does not focus on the reconstruction of political and social organisations. Instead, he describes a society based on scientific studies and technological inventions. As a contemporary of Bacon, Tommaso Campanella indicates the main principle of the society he described in The City of the Sun, one of the most influential works of Italian utopian literature. Namely, in the society of the City of the Sun, social benefits should always outweigh individual benefits since this is the only way of achieving a happy society. Consequently, each utopia writer prioritises different values and ideals in the societies they described and shapes the social order in their utopias around these values and ideals. Nevertheless, all of them, for protecting their prior values, push individualism and individual freedom, other equally important values, into background. Individuals in these societies lose their differences, diversities and individual freedom under the dominance of their social roles and duties. All the unique values of the individuals disappear and individuals become identical parts of society by losing their individual identities. Keywords Utopia, New Atlantis, The City of the Sun, individual freedom, individualism