Coğrafi bilgi sistemi (CBS) modellemesi kullanılarak Karasu kıyı alanı için deniz seviyesi yükselmesinin (DSY) etki değerlendirmesi

Abstract

Küresel ısınmaya bağlı olarak Deniz Seviyesi Yükselmesi (DSY), kıyı bölgeleri için önemli bir konu haline gelmektedir. Bu tez çalışmasında, Türkiye'de Karasu etrafındaki kıyı bölgelerinin zaafiyetini (kırılganlık) değerlendirmek için kapsamlı bir analiz yapılmıştır. Deniz seviyesindeki 1 m, 2m, ve 3 m 'lik deniz seviyesi yükselmesi senaryo tahminlerine dayanarak, su taşkını seviyeleri Sayısal Yükseklik Modeli (SYD) kullanılarak görselleştirilmiştir. Sekiz taraflı kural algoritması, yüksek çözünürlüklü bir SYD verisi kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) aracılığıyla uygulanmıştır. SYD verileri, Türkiye Ulusal Arazi Etüdü tarafından yayınlanan 11 adet 1: 5000 ölçekli topografik haritalar kullanılarak üretilmiştir. CBS tabanlı su baskını haritalarının sonuçları sırasıyla 1 m, 2m, ve 3 m 'lik deniz seviyesi yükselme senaryoları için toplam arazinin % 1.43'ünün veya 0.79 km2'sinin, % 6.16'sının veya 3.4 km2'sinin ve % 30.08'inin veya 16.6 km2'sinin su altında kaldığını göstermektedir. Risk haritaları, 1 m'lik senorya için su birikintileri ve plaj alanlarının 3 m'lik senaryo için ise kentsel alanlar, su kütleleri ve plaj alanlarının daha yüksek risk taşıdığını göstermektedir. Zaafiyet (kırlganlık) verilileri ile birleştirilmiş afet haritasından, Karasu bölgesinin batı ve doğusundaki nehir ağzı bölgelerinin orta dereceli bir zaafiyeti (kırlganlık) olduğu, kıyı bölgelerinin iç kesiminin zayıflığının ise düşük olduğu görülmektedir. Bu sonuçlar, arazi kullanım politikalarını ve planlamasını geliştirme yönünde karar vericilere Karasu bölgesi için temel değerlendirme verileri sağlamaktadır.

Sea Level Rise (SLR) due to global warming is becoming more imperative issue to coastal zones. In this thesis, an overall analysis has been made to assess the vulnerability of coastal area in Karasu region in Turkey. Based on predictions of sea level rise scenarios of 1m, 2m, and 3m, inundation levels were visualized using Digital Elevation Model (DEM). The eight-side rule algorithm was applied through Geographic Information System (GIS) by using a high resolution DEM data that are generated by utilizing eleven 1:5000 scale topographic maps issued by the National Land Survey of Turkey. The outcomes of GIS-based inundation maps indicate that 1.43 % of the total land area or 0.79 km2, 6.16% of the total area or 3.4 km2 or, and 30.08 % of the total land area or 16.6 km2 are flooded for 1m, 2m, and 3m SLR scenarios respectively. Risk maps have shown that water bodies and beach areas have a higher risk for 1 m. scenario and for the 3 m. scenario urban areas, water bodies and the beach areas have higher risk. From the combined hazard map with vulnerability data, it is seen that estuarine areas at the west and east of Karasu region have a medium vulnerability while the inland behind the coastal zone has a low vulnerability. These results can provide a primary assessment data for Karasu region to the decision makers to enhance policies and planning of land use.