Bilimkurgu terminolojisi açısından Isaac Asimov'un İkinci Vakfı'nın çevirilerinin analizi

Abstract

Bu tezin amacı Isaac Asimov'un 'Vakıf' serisinden 'İkinci Vakıf' kitabının iki ayrı çevirmenin Türkçe çevirileri temel alınarak, İngilizce'den Türkçe'ye olan bilimkurgu çevirilerinde, Türkiye'de bu türün yaygın olmaması, türün temel kriterlerinin doğru anlaşılamaması ve birçok ülkede olduğu gibi, bu kriterlere uyum sağlayacak yerleşik ve birleşik kültürün gelişme aşamasında olması nedeniyle, ortaya çıkan yereldeki teknik ve kültürünün eksiklerinin, genel olarak çevirilerde türün kendine has terimlerini ve ruhunu bozduğunu kanıtlamaktır. Tezin savının temeline dayanak olması açısından bilimkurgunun tarihsel yolculuğundan başlayarak, kültürel normlarla etkileşimi ve teknolojik gelişmelerle evrensellik düzeyinde geldiği noktada, çeviribilimin önemi anlatılmıştır. Bu çalışmayı bilimsel bir metodoloji çerçevesinde yapmak gerektiğinden çeviribilimin temel kuramlarından Itamar Even-Zohar'ın çoğuldizge kuramı, Gideon Toury'nin çeviri normları, Vinay & Darbelnet'in çeviri yöntemleri ve Raymond Van Den Broeck'in çeviri eleştirisi modeli İkinci Vakıf kitabının her iki çevirisinde çeviribilime uygunluğu açısından kriter olarak alınmışlardır.

The purpose of this thesis, on the basis of two separate Turkish translations of the 'Second Foundation', is to assert that technical and cultural deficiencies caused by the science fiction genre not being commonly widespread in Turkey, by the misunderstanding of the fundamental criteria of the genre, as existing in other countries by the local and unified culture that can adapt to these criteria still being at the developmental phase, warp terminologies and the essence unique to the genre. Acting as a basis for the argument of the thesis, the significance of the translation studies was explained, through the historical course of science fiction, within the point of universality where interactivity with cultural norms and technological developments meet. Since this study needs to be done through a framework of scientific methodology; Itamar Even-Zohar's polysystem theory, Gideon Toury's translation norms, Vinay & Darbelnet's translation methods, Raymond Van Den Broeck's model for translation criticism were taken into account as criteria for the convenience of translation studies in both of the translations of Second Foundation.