Browsing by Author "Saygan, Bahar Bahtiyar"

Now showing 1 - 2 of 2

Otizm Spektrum Bozukluğu Tanısı İle Yaşamak: Ailelerin Deneyimleri
(2021) Akkuş, Pınar Zengin; Saygan, Bahar Bahtiyar; Bahadur, Evin İlter; Çak, Tuna; Özmert, Elif Nursel; Department of Psychology
Amaç: Sosyal ve iletişimsel kısıtlılık ile tekrarlayıcı ve kısıtlı davranışlarla karakterize bir nörogelişimsel bozukluk olan Otizm Spektrum Bozukluğu’nun (OSB) sıklığı dünyada giderek artmaktadır. OSB tanısı konan çocukların tipik gelişim gösteren yaşıtlarına göre gereksinimlerinin daha fazla olması, bu gereksinimleri karşılama sorumluluğunu da arttırmakta ve bu durum ailelerin hayatını zorlaştırabilmektedir. Bu araştırmada, okul öncesi dönemde OSB tanısı konmuş çocuğu olan ailelerin yaşadıkları deneyimlerin ve tanının yaşamlarına etkisinin derinlemesine incelenmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntemler: Bu amaçla OSB tanısı konmuş çocuğu olan 19 anne ile yarı yapılandırılmış bireysel görüşmeler yapılıp, sonrasında veriler tematik analiz yöntemiyle kodlanmıştır. Bulgular: Çalışmanın sonucunda, OSB tanısının aile ilişkileri, sosyal yaşam ve iş hayatı üzerinde yarattığı olumsuz etkiler ortaya konmuştur. Ayrıca, OSB tanısı konmuş çocuğun ve ebeveynlerinin günlük hayatta, okul hayatında ve sağlık hizmeti alırken yaşadıkları zorluklar belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışmanın bulguları, OSB tanısı konmuş çocuğu olan ailelerin deneyimlerini ve yaşadıkları zorlukları derinlemesine anlama olanağı verdiğinden, alanda hizmet verenler ve politika yapıcılar tarafından dikkate alınmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.
Yaşam Boyu Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Gelişimi
(2021) Saygan, Bahar Bahtiyar; Uludağlı, Nilay Peker; Department of Psychology
Günümüzde hemen hemen her çocuk, cinsiyet rollerinin sosyal olarak inşa edildiği bir topluma doğmakta ve bu roller bazında ayrıştırılmış bir dünyada büyümektedir. Bebeklik ve çocukluk dönemi boyunca sosyalleştirme sürecinde rol oynayan aile, arkadaş, medya gibi faktörlerin etkisiyle çocuklar, toplum tarafından belirlenen ve uyum göstermeleri beklenen cinsiyet rollerini öğrenmektedir. Bu doğrultuda cinsiyet farklılıklarına bakıldığında, kız çocukları daha baskıcı yaklaşımlarla karşılaşmakta ve onların, oğlan çocuklarına göre daha uysal, boyun eğen, uyumlu, duygularını gösteren, ilişkilere önem veren bir biçimde davranmaları istenmektedir. Öte yandan oğlan çocukları ise baskın, güçlü, bağımsız ve duygu kontrolüne sahip olarak yetiştirilmekte ve her koşulda bu doğrultuda davranmaları beklenmektedir. Bebeklikten ergenliğe bu öğretilerle sosyalleştirilen çocuklar, kendi ebeveynlerinin sergilediği cinsiyet rollerinden de güçlü bir şekilde etkilenerek, toplumsal cinsiyet rollerini içselleştirmektedir. İçselleştirilmiş bu cinsiyet rollerinin etkisi yaşam boyu sürmektedir. Cinsiyet kalıpyargılarının hem kadınlar hem de erkekler üzerinde kısa ve uzun vadede baskı ve strese neden olduğu bilinmekte, toplumun cinsiyet bazlı beklentilerine uyum gösterme ihtiyacı bireylerin psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda cinsiyet eşitliği konusunda toplumsal farkındalık artsa da halen birçok ülkede pek çok alanda cinsiyet eşitsizliğinin sürdüğü bilinmektedir. Sonuç olarak, ilgili alan yazında tutarlı bir şekilde belirtildiği gibi, toplumsal cinsiyet psikolojisi her iki cinsiyeti de yaşamlarının her döneminde etkilemekte ve bu da cinsiyet eşitliğine yönelik politikaların önemini açıkça ortaya koymaktadır.