Department of Psychology2024-07-182024-07-18https://hdl.handle.net/20.500.14411/6878Multiple Sclerosis (MS) is a degenerative nervous system disorder which results from demyelinazation. The disorder whose etiology is not fully understood and which cannot be cured influences the person’s psychological health, daily lives and relationships, as well as their physical health. The aim of the current study is to investigate the adjustment to illness process, identify the needs, problems and psychological symptom level and its predictors of both the patients and their caregivers. To fulfill this aim, bu using both qualitative and quantitative method, information gathered from 40 MS patients and their caregivers is evaluated. Semi stuructured interviews were conducted and scales were administered measuring MS symptoms, health locus of control, ways of coping, caregiver well-being psychological symptoms. Results of the qualitative analysis revealed physical disability and illness symptoms, difficulties with social life, anxiety about the future and illness representations themes for the problems of patients. The needs of the patients were faith, social support and material needs. For the caregivers, the problems were illness symptoms, anxiety about the future and limitations of social life; whereas the needs were material, information and support and help. The results of the quantitative analyses revealed that as the level of physical symptoms increases, and the use of problem focused coping decreases, the level of psychological symptoms inceases. For the caregivers, as the level of fulfilling basic needs increases, as the use of problem focused coping decreases and as the use of emotion focused coping increases; the level of psychological symptoms inceases, too. Combining the qualitative and quantitative results, the themes specific to the patients whose level of psychological symptoms are high, were loneliness and rejection, for the caregivers negative point of view and rigidity. The results of the current study has important implications in terms of including both caregivers and the patients to the research focusing on chronic illnesses, as well as guidance for the psychosocial interventions for chronically ill people and their caregiversMultipl Skleroz (MS) myelin tabakasının aşınması sonucu ortaya çıkan bir sinir sistemi hastalığıdır. Sebepleri tam olarak anlaşılamayan ve hastalığı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavisi bulunmayan bu hastalık, bireylerin vücut fonksiyonlarını etkilediği kadar psikolojik sağlıklarını, günlük hayatlarını ve ilişkilerini de etkiler. Bu araştırmanın amacı MS hastalarının ve bakımverenlerinin ihtiyaçlarını ve sorun alanlarını ortaya çıkarmak, psikolojik belirti düzeylerini belirlemek ve bunu yordayan etmenleri incelemektir. Bu amaçla hem nitel hem de nicel yöntem kullanılarak 40 MS hastası ve bu hastaların 40 bakımvereninden elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir. Bu bağlamda hastalar ve bakımverenlerle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve MS belirtileri, sağlık kontrol odağı, baş etme yolları, bakımveren iyilik düzeyi ve psikolojik belirti düzeylerini ölçmeyi amaçlayan ölçekler uygulanmıştır. Nitel yöntem bulguları hastaların sorun alanlarını fiziksel yetersizlik ve hastalık belirtileri, sosyal hayattaki zorluklar, gelecek kaygısı ve hastalık temsili temaları altında incelemektedir. Hastaların ihtiyaçlarını ise inanç, sosyal destek ve maddiyat temaları temsil etmektedir. Bakımverenler için sorunlar, hastalık belirtileri, gelecek kaygısı ve sosyal hayatın kısıtlılığı; ihtiyaçlar ise maddiyat, bilgi ve yardım ve destek temaları ifade etmektedir. Nicel yöntem bulguları hastalar için fiziksel belirti düzeyi arttıkça ve problem odaklı baş etme azaldıkça psikolojik belirti düzeyinin arttığına işaret etmektedir. Bakımverenler için temel ihtiyaçların karşılanma düzeyi azaldıkça, problem odaklı baş etme azaldıkça ve duygu odaklı baş etme arttıkça psikolojik belirti düzeyleri de artmaktadır. Nitel ve nicel bulguların birlikte değerlendirilmesi, psikolojik belirti düzeyi yüksek hastalarda görülen temaların yalnızlık ve kabul edememe, bakımverenlerde ise olumlu bakamama ve katılık olduğunu göstermiştir. Araştırma bulguları, kronik hastalıklar konusunda hastalar ve bakımverenleri ile yürütülen çalışmalara her iki tarafı aynı anda dahil ederek bir katkı sağlama konusunda, aynı zamanda kronik hastalar ve bakımverenlerle yapılan psikososyal müdahalelere yön verme konusunda önemli çıkarımlara sahiptir.Multiple Sclerosis, patient, caregiver, psychological symptoms, qualitative method, quantitative methodMultipl Skleroz, hasta, bakımveren, psikolojik belirtiler, nitel yöntem, nicel yöntem