Esnek üretim sistemleri ve üretim işletmelerinde uygulanması ile ilgili alan araştırması

Abstract

Bu tez çalışmasında esnek üretim sistemlerinin özellikleri ve diğer üretim sistemleri içindeki yeri incelenmiştir. Esnek üretim sistemlerinin Nuh'un Ankara Makarnası A.Ş. ile Antgıda A.Ş.' de nasıl uygulandığı ve işletmelere sağladığı ekonomik, teknik, ticari katkıları ve verimliliğe olan etkisi değerlendirilmiştir.İncelemede yapılandırılmış görüşme ve anket çalışmaları yapılmıştır. Görüşmeler yapılandırılmış şekilde işletmelerin üretim müdürleri ile yapılmıştır. Anket çalışmaları işletmelerin üretimle ilgili olan üst yöneticileri ve işgörenleri ile yapılmıştır. Ayrıca işletmelerin üretim, satış ve ihracat raporları incelenmiştir. Alan araştırması için seçilen işletmeler esnek üretim sistemleri üzerinde az çalışılmış olan gıda sektöründen seçilmiş ve örneklem seçimi araştırma kolaylığı sağlayan büyük işletmelerle yürütülmüştür.Esnek üretim sistemi uygulamalarıyla, incelenen işletmelerde teknoloji ve bilgisayar kullanım düzeyleri en üst seviyelere çıkmış, üründe çeşitliliğin sağlanmasında, üretim verimliliklerinin artmasında, müşteri odaklı üretimde, enerji tasarruflarında, rekabet gücünün artmasında, pazar payının yükselmesinde, maliyet avantajlarında ve diğer faktörlerde olumlu etkileri olmuştur. Araştırma yapılan işletmelerde yeni teknolojilerin kullanılması ile işgören sayısı toplamda azalmış ve uzman işgören sayısı artmıştır. İşletmelerin uygulamada yatırım maliyetlerinin yüksek olduğu görülmüştür. Esnek üretim sistemlerinin rekabette avantaj elde etmek, müşterilerinin isteklerine hızlı cevap vermek, üretimde verimlilik elde etmek, devamlılıklarını sağlamak ve uluslar arası pazarlarda yer almak isteyen işletmeler için büyük önem taşıdığı sonucuna varılmıştır.In this thesis, the features of flexible production systems and their places among other production systems are investigated. How the flexible production systems are applied in Nuh?un Ankara Makarnası Corp. and Antgıda Corp., and its economic, technical and commercial contributions for the firms and its effects on efficiency are evaluated.Structured interviews and surveys are conducted during the research. The structured interviews are conducted with the production managers of the firms. Surveys are conducted with the high level managers and line workers who are involved in the production processes. Besides, production, sales and export reports of the firms are studied. The cases for the field research are chosen from the food sector which is understudied in the literature and the big companies are selected due to the conveniences in access.With the application of flexible productions systems in the selected firms, the utilization of technology and computerization reaches to highest levels. The flexible production systems lead to positive effects in product line variation, efficiency in production, customer oriented production, energy saving, competitiveness, market share, production costs and other factors. With the application of new technologies in the studied firms, the aggregate level of employment decreased while the number of professional workers increased. It is found that investment costs of the firms are high. It is concluded that flexible productions systems are at crucial importance for the firms in gaining competitive advantage, for rapid response to customer needs, reaching higher production efficiency levels, and providing sustainability of the firms and their place in the international markets.