Aile İşletmelerinde Kuşak Çatışmalarından Kaynaklanan Yönetim Sorunları:bursa İli Örneği

Abstract

Bu araştırmanın kapsamı, aile işletmeleri, aile işletmelerinin genel özellikleri, avantaj ve dezavantajları, bu işletmelerdeki farklı kuşakların genel özellikleri, aile işletmelerinde kuşak çatışmaları ve bu kuşak çatışmalarından meydana gelen yönetim sorunlarıdır. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde çok geniş bir uygulama alanı bulan aile işletmelerinde, zamanla yeni kuşakların işletmeye katılması sonucu meydana gelebilecek kuşak çatışmalarını ortaya koymak, oluşan yönetim sorunlarını tespit etmek ve açıklamaktır. Yönetim sorunlarını analiz edebilmek için yönetim fonksiyonlarından yararlanılmıştır. Çalışma alanı olarak bünyesinde en az 5 personel çalıştıran Bursa ili ve merkez ilçelerindeki OSB ve KSS'nde bulunan ve KOBİ kapsamında değerlendirilebilecek aile işletmeleri seçilmiştir. Araştırmanın amacına uygun olarak bölgede bulunan ve rastgele örnekleme ile seçilen hukuksal statüleri farklı 50 firma ile görüşülmüş, gönderilen anketleri doldurarak iade eden 35 firma üzerinden araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler analiz edilerek yorumlama yapılmıştır.Katılımcı 35 aile işletmesinin sektörel dağılımında 12 otomotiv yan sanayi, 14 makine üretim ve 9 makine yan sanayi temsilcisi bulunmaktadır. Katılımcıların eğitim düzeylerine bakıldığında otomotiv yan sanayindeki kuruluşların, makine üretim ve makine yan sanayindeki kuruluşlara oranla daha ağırlıklı olarak eğitim seviyesi yüksek yöneticileri bünyelerinde görevlendirdikleri ya da bu işletmelerin yönetim kurulu üyelerinin eğitim seviyelerinin yüksek olduğu görülmüştür. Bunun sonucunda, sonraki kuşakların yönetime katılmasıyla beraber, eğitim seviyesinin düşük olduğu sektörlerde, yönetimi devretme ve planlama ile örgütleme fonksiyonlarında olumsuzluklar yaşandığı buna karşın her üç sektörde de yürütme, koordinasyon ve denetleme fonksiyonlarında mevcut olumsuzluklara rağmen kurumsallaşma eğilimlerinin daha yüksek olduğu gözlenmiştir.Sorunların çözümü için eğitimli personel istihdamı ve mesleki yeterlilik anahtar veri olarak ortaya konmaktadır.Anahtar Kelimeler: Aile İşletmeleri, Yönetim Sorunları, Kuşak Çatışması,Kurumsallaşma, Yetki Devri

The scope of this study is family businesses, their general characteristics, advantages and disadvantages, the general characteristics of the different generations in these family businesses, the generational conflict in them and management problems that result from these generational conflicts. The aim of this study is to present the generational conflicts that may arise from the joining of the new generations in family business, which has a wide range of application in our country and identify and explain management problems that emerge as a result. In order to analyse management problems, management functions have been employed. Family businesses, that employ 5 staff minimum and can be evaluated within the scope of the SMSI, in Organized Industrial Zone and Small Industrial Sites in central towns of Bursa. Firstly, in accordance with the purpose of this study, 50 companies with different legal status selected randomly have been interviewed. The research has been carried out on the basis of the data obtained by 35 companies which filled in and submitted the questionnaires. The data obtained in the end of the research has been analysed and commented on.In the sectoral distribution of the participating 35 family businesses are automotive supply industry (12), machinery manufacturing industry (14) and machinery supply industry (9). Taking the educational level of the participants into consideration, compared to machinery manufacturing and machinery supply companies, the automotive supply companies have predominantly managers with higher educational levels or the executive board members with high educational levels. As a result, joining of the next generation in the administration bring together problems with succession, planning, the function of organization in the sectors with low levels of education. Nevertheless, in all three sectors, the tendencies of institutionalisation seem to be higher in spite of the current problems with execution, coordination and supervision.Employment of trained personnel and professional competence to solve problems are put forward as key data.Key words: Family Businesses, Management Problems, Generational Conflict, Institutionalisation, Succession