Demografik ve Sosyo-kültürel Ölçütler Bağlamında Pkk-ıra Mukayesesi

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti devleti uzun yıllardır ayrılıkçı hareketler ve etnik milliyetçi terör örgütleriyle mücadele etmektedir. Türkiye, Irak, İran ve Suriye topraklarının bir bölümünde ?Birleşik Bağımsız Kürdistan? ilan edilmesini hedef alarak kurulan PKK, yaklaşık 30 yıldan beri Türkiye genelinde terör eylemler yürütmektedir. Süreç içinde PKK?nın silahlı faaliyetlerinin sona erdirilmesi amacıyla çok sayıda fikir, öneri ve girişim ortaya atılmıştır. Bu kapsamda, dünya üzerinde etnik bölücü/ayrılıkçı terör örgütleri ile mücadele eden ülkelerin attığı adımlar ve çözüm girişimleri akademisyenler, basın mensupları, araştırmacılar ve devlet birimleri tarafından yakından takip edilmiş ve PKK ile sürdürülen mücadelede örnek olarak gösterilmiştir. Kuzey İrlanda?nın İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmesi amacıyla terör eylemleri gerçekleştiren IRA?nın silah bırakmasını sağlanması amacıyla yürütülen Kuzey İrlanda barış süreci de bu kapsamda ele alınmaktadır. Ayrılıkçı hareketler genel biçimiyle parçası olduğu ülkeden ayrılarak bağımsız bir devlet kurmayı amaçlamakla birlikte, sahip oldukları demografik özellikleri nedeniyle farklılık göstermektedir. Bu çerçevede çalışmada; farklı ekonomik, sosyal, etnik, dini, kültürel vb. özelliklere ve geçmişe sahip olan ülkelerdeki ayrılıkçı terör hareketlerine yönelik benzer çözümleri uygulanıp uygulanamayacağı sorusu IRA-PKK örneği üzerinden karşılaştırmalı olarak incelecektir. Çalışmada PKK ve IRA örneklerindeki toplumlararası ilişkilerin yapısı, İngiliz hükümetlerinin IRA ile mücadelede/müzakerelerde izlediği yöntemler, getirilen çözüm önerileri ve sonuçları tarihsel perspektif içinde değerlendirilerek PKK örneğinde başarılı olup olmayacağı belirlenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Ayrılıkçı Terör, Kuzey İrlanda Barış Süreci, IRA, PKK

The Republic of Turkey has been fighting against separatist movements and ethnic nationalist terrorist organizations for a long time. In this context PKK that was founded with the aim of establishing ?Free Kurdistan? has been running terrorist campaigns in Turkey. Since the beginning of PKK?s campaigns, there have been a number of ideas, thoughts and initiatives in order to end this conflict. In this context, different examples of peace processes and solutions around the world have been closely examined by the scholars, media and the government authorities. Northern Ireland peace process, aimed to let IRA decommission its weapons is also thought to be an important case. Separatist movements generally aim to take some territory apart from the main country and found an independent state (or to be a part of another state). However because of their socio-cultural attributes, they differ from each other. In this study, the question of whether the same solutions can be used with the organizations that have different economic, social, ethnic, religious and cultural attributes will be examined with reference to the PKK-IRA cases. As a result, the tools that the British government used, the proposals for the solution and its results will be examined in historical context and will be tried to found whether they can be successful on the PKK basis. Key Words: Northern Ireland Peace Process, Separatist Terror, IRA, PKK