ANAYASA MAHKEMESİNİN BİREYSEL BAŞVURU KARARLARININ TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNE BİLDİRİLMESİ

Abstract

1982 Anayasası’nın 148. maddesinin üçüncü fıkrasında “bireyselbaşvuru” hakkı düzenleme altına alınmıştır. Bireysel başvuru hakkı,Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerden, Avrupaİnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücütarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvuruyapılmasına dayanmaktadır. Esas inceleme neticesinde bir temel hak veözgürlüğün ihlal edildiğine veya ihlal edilmediğine karar verilmektedir.İhlal kararı verilmesi hâlinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasıiçin yapılması gerekenlere hükmedilmektedir. İhlal kararı verilmesi halinde,ihlali gidermek üzere kararın iletileceği ilgili veya muhatabın belirtilmesi veilgililere tebliğ edilmesi gerekmektedir. Buna göre, Anayasa Mahkemesinin“bireysel başvuru kararları”ında, kamu gücü tarafından gerçekleştirilenihlalin kaynağı kimi hâllerde Türkiye Büyük Millet Meclisi olabilecektir.Bu durumda ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırılmak üzere AnayasaMahkemesinin “TBMM’ye bildirim”de bulunması hukuki bir sonuçolarak ortaya çıkmaktadır. Anayasa Mahkemesi bugüne kadar toplam beşkararda bu yola başvurmuştur. Bu hususun devlet organlarının anayasalyetki kullanımı bakımından üzerinde durulması ve bireysel başvuruhakkının anayasal etkisi ve dönüştürücü işlevi boyutuyla değerlendirilmesigerekmektedir.