İşletmelerde İç Kontrol Sisteminin Önemi ve Hilelerin Önlenmesi

Abstract

Çalışmamızın amacı, işletmelerin isteyerek ya da istem dışı örgüt içerisinde oluşabilecek kontrol eksikliğinden kaynaklanan hata ve hilelerin önüne geçilmesinde ayrıca işletmelerin disiplin, kararlılık ve sürdürülebilir oluşunda iç kontrol sisteminin öneminin araştırılmasıdır. PTT Kurumunda; Muhasebe Daire Başkanlığı'nda çalışan 50 personele, İç Kontrol Sistemi, ortaya çıkan riskler ile sonuçları, Üst Düzey Yönetim tarafından hileye karşı alınan caydırıcı kararlar ve alınan kararların personel üzerine etkisi ana başlıkları altında 25 soruluk anket uygulanıp; sonuçlar eğitim, yaş, hizmet süresi ve cinsiyete göre yorumlanarak karşılaştırmalar yapıldı. Çalışma sonunda, Başkanlık personelinin %94' ünün iç kontrol sisteminin kuruma faydalı olduğunu düşündüğü görüldü. Çalışanların %72'si iç kontrol faaliyetleri üzerine sorumluluklarını, %84'ü de bu kapsamda kendisine verilen görevleri bildiğini belirti. Personelin %60'ı iç kontrol sisteminin etkin bir biçimde işlediğini düşünürken, diğer taraftan genel anlamda değerlendirilme yapıldığında yöneticiler tarafından gerekli kontrollerin yeterli oranda sağlanmadığının düşünüldüğü sonucuna ulaşıldı. Çalışanların %72'lik kısmı doğru ve güvenilir bilgiye zamanında ulaştığını ifade etti. Kurum içerisinde oluşan bir hileye karşı üst yönetim tarafından, caydırıcı kararlar alındığını düşünenlerin sayısı %38 gibi düşük bir oranda kalırken, hile eylemine karşı verilecek ceza veya yaptırımların caydırıcı olacağına inananların oranının %46 olduğu tespit edildi. İç Kontrol Sistemi hakkında yapılan çalışma ve yatırımlar hakkında personelin yeterli bilgisi olmaması sorunu, konu hakkında yeterli eğitim, panel ve toplantıların yapılması ile çözülebileceği düşünülmektedir.

The purpose of the study is; researching the importance of internal control system to prevent unvoluntary or intentionally mistakes and tricks which are caused by lack of control. Also to research the discipline, stability and sustainability of organization. The survey which has main titles as internal control system, senior management effects, the consisted risks and their results, is applied to 50 workers in accounting department in PTT. The result of the survey are commentated and compared according to workers' educational status, age and tenure of office. According to result of survey; the 94% of accounting workers think the international control system is beneficial for organization. The 72% of workers remarked that they know their responsibility in internal control activity. The 84% of workers remarked that they know their missions within internal control system. The 60% of workers think internal contril system is working effectively on the other hand workers think the needed controls are not applied enough by managers generally. 72% of workers remarked that they reach the right and reliable information on time. The rate of workers who think senior managers get deterrent desicion to a trick is 38%. On the other hand workers who belive in the punishment or sanction to tricks would be deterrent is determined as 46%. Giving enough education about subject, meetings and panels are thought as solutions for the problem of workers' unsuffient information about studies and investments on internal control system.