Relations Between Bosnia-Herzegovina and Serbia Within the Framework of the Economic Interdependence Theory

Abstract

Bu araştırma, ekonomik karşılıklı bağımlılık teorisi çerçevesinde BosnaHersek ve Sırbistan ilişkilerini analiz ederek ekonomik bağların barış üzerindeki etkisini incelemektedir. Araştırmanın temel sorusu, 'ekonomik karşılıklı bağımlılık hangi koşullarda istikrarlı bir barışa katkı sağlar' olarak belirlenmiştir. Liberal teori, ekonomik bağların iş birliğini artırarak çatışmayı azaltacağını savunurken, realist ve Marksist yaklaşımlar, bu bağların güç asimetrilerini artırarak yeni çatışmalara yol açabileceğini öne sürmektedir. Bu araştırma, liberal yaklaşımın temel varsayımlarıyla uyumlu bir çerçevede ele alınmıştır. Bu bağlamda ekonomik karşılıklı bağımlılık, dört temel aşamada gelişmektedir: İlk aşamada ticaret ve yatırım gibi ekonomik bağlar tesis edilir. İkinci aşamada, bu bağlar ticaret anlaşmaları ile güçlendirilir. Üçüncü aşamada iş birliği kurumsallaşarak uluslararası normlar ve düzenlemelerle bütünleşir. Son aşamada ise ekonomik entegrasyon, siyasi ve stratejik iş birliklerini kapsayacak şekilde genişler. Bu bağımlılığın sürdürülebilirliği, kurumsal kanallar, ticaret hacmi, hassasiyet, kırılganlık, müşterek amaçlar, maliyet ve asimetri unsurları etrafında şekillenmektedir. Araştırma, ekonomik bağların barışa katkı sağlayabilmesi için belirli koşulların sağlanması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu koşullar arasında toprak bütünlüğüne saygı ve güç asimetrisinin sınırlandırılması yer almaktadır. Ayrıca, ülkelerin başat güç olmadığı durumlarda, ekonomik karşılıklı bağımlılığın barışa katkı sağlayabilmesi için dış aktörlerin desteğinin gereklilik haline geldiği savunulmaktadır. Sırbistan ve Bosna-Hersek ilişkisi örneğinde başat güç olmayan ülkelerin, barış sürecinde ekonomik karşılıklı bağımlılığı güçlendirmek için dış aktörlerin desteğine ihtiyaç duyduğu vurgulanmaktadır. Bosna-Hersek ve Sırbistan arasındaki ekonomik karşılıklı bağımlılığın sağlanmasında Avrupa Birliği (AB) ve Türkiye'nin rolleri kritik öneme sahiptir. AB, Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) ve Batı Balkan Yatırım Çerçevesi (WBIF) gibi mekanizmalarla ekonomik bağları güçlendirmeyi hedeflerken, Türkiye tarihsel ve kültürel bağlarını temel alarak diplomatik girişimlerde bulunmuş ve otoyol projeleri gibi somut yatırımlarla iki ülke arasındaki iş birliğini teşvik etmiştir.This research examines the impact of economic ties on peace by analyzing the relations between Bosnia-Herzegovina and Serbia within the framework of the economic interdependence theory. The main question of the research is 'under what conditions does economic interdependence contribute to a stable peace'. While liberal theory argues that economic ties can reduce conflict by increasing cooperation, realist and Marxist approaches argue that these ties can lead to new conflicts by increasing power asymmetries. This research is framed in a framework consistent with the basic assumptions of the liberal approach. In this context, economic interdependence develops in four main stages: in the first stage, economic ties such as trade and investment are established. In the second stage, these ties are strengthened through trade agreements. In the third stage, cooperation is institutionalized and integrated with international norms and regulations. In the final stage, economic integration expands to include political and strategic cooperation. The sustainability of this interdependence is shaped by institutional channels, trade volume, sensitivity, vulnerability, common goals, costs and asymmetry. The research suggests that certain conditions must be met for economic ties to contribute to peace. These conditions include the respect for territorial integrity and the limited power asymmetry. It also argues that when countries are not the dominant power, the support of external actors becomes necessary for economic interdependence to contribute to peace. In the case of Serbia and Bosnia-Herzegovina, it is emphasized that countries that are not the dominant power need the support of external actors to strengthen economic interdependence in the peace process. The roles of the European Union (EU) and Turkey are critical in ensuring economic interdependence between Bosnia and Herzegovina and Serbia. The EU aims to strengthen economic ties through mechanisms such as the Instrument for Pre-Accession Assistance (IPA) and the Western Balkan Investment Framework (WBIF). Turkey has taken diplomatic initiatives based on its historical and cultural ties and encouraged cooperation between the two countries through concrete investments such as highway projects.