Hastürkoğlu, Gökçen

Hastürkoğlu, Gökçen

Name Variants

Hastürkoǧlu,G.
H.,Gokcen
G.,Hasturkoglu
Hasturkoglu, Gokcen
Gökçen, Hastürkoğlu
Gokcen, Hasturkoglu
G., Hastürkoğlu
G.,Hastürkoğlu
Hastürkoğlu,G.
Hastürkoğlu, Gökçen
H., Gökçen
G., Hasturkoglu
H.,Gökçen
Hasturkoglu,G.
H., Gokcen

Job Title

Doçent Doktor

Email Address

gokcen.hasturkoglu@atilim.edu.tr

ORCID ID

0000-0002-0219-7850

Scopus Author ID

57204433862

Full item page

Scholarly Output

24

Articles

11

Citation Count

10

Supervised Theses

11 Scholarly Output Search Results

Now showing 1 - 10 of 24

Citation Count: 0
Who Is Actually Hurt, a Flea or an Ant? A Cognitive Approach to the Translation of Animal Metaphors from English into Turkish
(2015) Hastürkoğlu, Gökçen; Alan, Cihan; English Translation and Interpretation
Metaforlar, karmaşık bilişsel yapılara sahip olmaları ve bir kültürün bileşenleri olarak kabul edilmeleri nedeniyle, çeviri sorunlarının sistemli bir şekilde ele alındığı yirminci yüzyılın ikinci yarısından beri çevirmenler ve çeviribilimcilerin \"çevrilebilirlik\" tartışmalarının merkezinde bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı İngilizce ve Türkçe hayvan metaforlarının kavram çakıştırmaları arasında bir fark olup olmadığının, benzer ve farklı çakıştırma koşullarına sahip hayvanlara ilişkin kavramsal metaforların çevirisinde uygulanan yöntemlerde ne gibi farklılıklar olduğunun incelenmesidir. Bu amaçla İngilizce ve Türkçe'de yer alan hayvan metaforlarının benzer ve farklı hedef alanlarını tespit etmek için metafor sözlüklerinin taranmasıyla hazırlanan küçük çaplı bir derlem çalışması gerçekleştirilmiştir. Derlem çalışmasının ardından Hacettepe Üniversitesi Mütercim Tercümanlık Bölümü 4. sınıf öğrencilerinden 50 kişiye çeviri yöntemlerindeki farklılıkları belirlemek için içerisinde 5'i benzer 5'i farklı çakıştırma koşuluna sahip 10 metaforun çevirisinin istendiği bir uygulama sunulmuştur. Bu iki aşamalı analiz sonucunda İngiliz ve Türk kültüründe benzer kavram çakıştırmasına sahip hayvan metaforlarının bulunmasına rağmen çoğu durumda çakıştırmalar arasında önemli farklılıklar gözlenmiştir. Ayrıca, çeviri analizi sonucunda benzer çakıştırma koşullarına sahip kavramsal hayvan metaforlarının çevirisinde sözcüğü sözcüğüne çeviri yönteminin benimsendiği, buna karşın farklı çakıştırma koşullarına sahip kavramsal metaforların çevirisinde katılımcıların sözcüğü sözcüğüne çeviri yöntemi dışındaki yöntemleri benimsemek zorunda kaldıkları ya da çeviri yanlışı yaptıkları görülmüştür.
Citation Count: 0
TRANSLATION of FEMINIST CHILDREN’S LITERATURE: A WRITING PROJECT
(Ovidius University, 2021) Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Within the framework of Feminist Translation Studies, translation is considered a writing project to resist misogynistic conventions of patriarchal language and (re)create discourses with womanist perspectives. The aim of this study is to focus on the approaches adopted by a Turkish feminist translator in translating the feminist author Sheri Radford’s children’s work, Not Just Another Princess Story, written from a feminist point of view and published by a Turkish publishing house working with feminist ideology. The language used in children’s literature has an impact on children’s conceptualization of the world by creating cognitive patterns of gender, race, class, and sexuality. Bearing this in mind, this study aims to reveal the preferences of the translator in translating the fairy tale and modelling a world in which girls have control over their lives. The descriptive analysis demonstrates that when the feminist author, the feminist translator, and the feminist publishing house act together on a writing project, the translator, still somehow visible, tends to use a literal translation strategy dominantly and act faithfully in the translation process. The translator also has the purpose of reflecting the ideology of the writer rather than opting for feminist translation strategies such as subtitling, footnoting, prefacing, hijacking, and italicizing, which are frequently adopted in the translation of the non-feminist works. © 2021 Ovidius University. All rights reserved.
Can Yücel ve Özdemir Nutku'nun Bir Yaz Gecesi Rüyası çevirilerindeki sosyokültürel elementlerin yerelleştirmeye dayalı karşılaştırmalı analizi
(2022) Hastürkoğlu, Gökçen; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Tarih boyunca dünyanın farklı yerlerindeki toplumlar kendilerini ifade edebilmek için sanatı farklı şekillerde icra etmişlerdir. Bu sanat dallarından göreceli olarak en önemlisi tiyatro eserleri yüzyıllar boyunca hemen hemen tüm toplumlarda kendini göstermiştir. Tiyatro oyunları sayesinde kültürler arasındaki ilişki ve paylaşım artmıştır. Bu durum, kültürel ve dilsel farklılıkları hesaba katarak kültürlerarası drama çevirisi analizi ihtiyacını yaratmıştır. Her toplumun kendine özgü farklı değer yargıları, algıları ve söylem şekilleri vardır. Bunlara ek olarak, İngilizce ve Türkçe arasındaki dilbilimsel, sosyal, kültürel ve kavramsal farklılıklar da çeviri sürecine dâhil olmakta ve çevirmenlere zorluk oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, İngilizce'den Türkçe'ye yapılan drama çevirilerinde yaygın olarak benimsenen metot ve yaklaşımları ortaya çıkarmaktır. Bu çalışma ayrıca diller arası drama çevirisinde yer alan kültürel ve dilsel öğeleri ve de çevirmenlerin sıklıkla başvurduğu strateji ve metotları, çeviri sürecinde çevirmenleri kullanmaya yönelten etkenleri göz önünde tutarak, Lawrence Venuti'nin çeviri metotları çerçevesinde araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada William Shakespeare'in en ünlü eserlerinden olan Bir Yaz Gecesi Rüyası oyunun Can Yücel ve Özdemir Nutku Türkçe çevirilerini Lawrence Venuti'nin yerelleştirme ve yabancılaştırma çeviri stratejileriyle ve sosyokültürel elementlerin Türkçe'de ifade edilme şekilleri yerelleştirme ve yabancılaştırma yaklaşımları dikkate alınarak karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Tüm bu özellikler merkeze alınarak, bu çalışmada İngilizce'den Türkçe'ye kültürler arası drama çevirisi için analitik bir bakış açısı kazandırmaya çalışılmıştır.
Edebi tercüme: Saadawi'nin Bağdat'ta Frankenstein adlı eserinin tahlili
(2021) Hastürkoğlu, Gökçen; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Bu çalışma Jonathan Wright'in, Saadawi'ninBağdat'ta Frankenstein isimli romanında bağlı kaldığı stratejilerden biri olan kültürel-dil yaklaşımı üzerinde tahlil yapmaya odaklanmaktadır.Wright'in tercümesi, büyük oranda kaynak metnin sözlü mesajının iletimi üzerinde yoğunlaştığından,Newmark'ın tabiriyle doğada iletişimseldir.Bu çalışma,Wright'ın tercümesinin hedef okuyucusu ile ilgili olduğunu tartışmaktadır.Kültür bakımından incelenecek olursa, Wright'a göre kültürü aynı eşdeğerde ele alıp almamasına göre birçok strateji uygulamaktadır.Sonuç olarak,Saadawi'nin romanını tercüme etme sürecinde böyle stratejilerin etkisini gösterecektir.Wright'in çevirisi mümkün olduğunca kültürel eşitliği sağlamaktadır.Yine de,Arapça ve İngilizce dilleri birbirinden uzak iki kültüre ait olduğundan,kültürel kayıp çeviride, özellikle de edebi çalışmalarda kaçınılmaz hale gelecek gibi görünmektedir.Bu nedenle,bu çalışma kültürel belirteçleri iletmek için kullanılan, Wright'ın çeviri stratejilerini veya Saadawi'nin romanında yer alan kültüre özgü öğeleri analiz edecektir.Böylelikle,bu çalışma Wright'in çevirisindeki kaçınılmaz kültürel kayıpların miktarı ile ilgili bilgi verecektir.Bu kayıplar, çeviri stratejisi kullanıldıkça, değişkenlik gösteren değişim türüne göre sınıflandırılan Hanadi Al-Masri'nin kültürel kayıpları taksonomisi ile kategorize edilecektir.
Citation Count: 5
Incorporation of Conceptual Metaphor Theory in Translation Pedagogy: A Case Study on Translating Simile-based Idioms
(Routledge Journals, Taylor & Francis Ltd, 2018) Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Acknowledging the necessity of achieving cognitive equivalence in the target culture in translation, this study attempts to demonstrate the efficacy of the incorporation of Conceptual Metaphor Theory (CMT) into the curriculum of translation classrooms for translating metaphorical language more accurately. With this aim, a case study was designed after the collection of 10 simile-based idioms constructed with white and black colours from English metaphor and idiom dictionaries. Among the 10, five idioms were with similar mapping conditions (SMC) and the other five were with different mapping conditions (DMC) with Turkish. Eighty students studying at the Department of Translation and Interpretation, Atlm University, were divided into two groups, experimental and control, and were assigned a translation task requiring them to translate 10 simile-based idioms from English to Turkish. Then, the experimental group received training on CMT and practised applying this theory for translation purposes. After the training, both groups were given a post-test and, later, the translations in the pre- and post-test were compared statistically in terms of their accuracy. The results revealed that CMT had a significant effect on achieving cognitive equivalence, especially while translating simile-based idioms with DMC, proving that CMT should become an inseparable part of translation courses.
Medya haberlerinde bulunan ideolojiler ve güç ilişkileri üzerinde eleştirel söylem çözümlemesinin uygulanması ve haberlerin çevirisi
(2023) Hastürkoğlu, Gökçen; Demirel, Çağdaş; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation; Department of Basic English (Prep School)
İletişim ve medya, hem kaynak hem de erek metinlerde ideolojilerin ve güç ilişkilerinin aktarılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Metinlerdeki ideolojilerin ve güç ilişkilerinin çözümlenmesi, çevirmenler ve okuyucular için anlama ve çeviri sürecinde bir problem teşkil etmektedir. Bu çalışmada, kaynak metinlerdeki ideolojiler ve güç ilişkilerinin erek metne tercümesi eleştirel bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Bunun için İngilizce ve Türkçe olarak yayınlanmış 6 kaynak 6 erek metin olmak üzere toplamda 12 medya haberi analiz edilmek üzere seçilmiştir. Derlenilen haberlerin analizinde van Dijk tarafından geliştirilmiş olan Eleştirel Söylem Çözümlemesi'ndeki yapı modeli kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, ideolojileri ve güç ilişkilerini ideolojik konumlanmalarına ve temsillerine uygun olarak aktarmak ve yansıtmak için gazetecilerin ve çevirmenlerin sözcük ve gramer yapıları seçimi, bilgilerin yer değiştirmesi, çıkarma ve eklemeler gibi birtakım teknikler ve ideolojik yaklaşımlar kullandıkları gözlemlendiğinden dolayı dilin manipülatif bir araç olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
İngilizce TV reklamlarının Türkçe çevirisinin house çeviri kalitesi değerlendirme modeline göre incelenmesi
(2023) Hastürkoğlu, Gökçen; İblikci, Eylem Öztekin; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation; Department of Basic English (Prep School)
Bu çalışmanın amacı, İngilizce'den Türkçe'ye çevrilmiş televizyon reklam metinlerin çeviri kalitesinin Juliane House'un 1997 yılına ait çeviri kalitesi değerlendirme modelini kullanılarak değerlendirmektir. Çalışmada rasgele yöntemle belirlenen toplam 5 adet reklamın İngilizce kaynak metni ve Türkçe çevrileri incelenmiştir. Çalışmada kullanılan reklam metinlerine Google'a ait çevrimiçi video paylaşım platformu Youtube üzerinde yapılan arama vasıtasıyla ulaşılmıştır. Değerlendirme yapılırken ilk önce kaynak metin ve çeviri metinlerin video dosyaları araştırmacı tarafından kelimesi kelimesine bir metin belgesine dönüştürülmüştür. Daha sonra kaynak metin ve çevirisi analiz edilmiş, metinler Alan, Söylem Biçemi, Mod ve Metin Türü başlıkları altında incelenmiştir. Bu incelemeden sonra kaynak metnin profili ve metin işlevi çıkartılmış, çevirmenlerin yaptıkları hatalar belirlenerek çevirinin kapalı veya açık olup olmadığı tespit edilmiş ve son olarak çeviri kalitesi yorumlanmıştır. Juliane House, çeviri kalitesi değerlendirme modelinde, reklam çevirilerinin hedef kitlenin kültürel farklılıkları göz önüde bulundurularak kapalı çeviri yöntemiyle yapılması gerektiğini öne sürmektedir. Yapılan çalışmada da çevirmenlerin reklam metinlerini çevirirken gerektiği yerlerde kültürel filtre uyguladıkları ve metinleri hedef kitlenin dilsel gerekliklerini göz önünde bulundurdukları gözlemlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Açık-Kapalı Çeviri, Çeviri Hataları; Çeviri Kalitesi Değerlendirmesi, Çeviride Kültürel Filtreleme, Televizyon Reklamları
Jack Kerouac'ın Yolda adlı eserinin Türkçe çevirilerinde sansür üzerine betimsel ve karşılaştırmalı çalışma
(2020) Hastürkoğlu, Gökçen; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Bu tezin amacı, Jack Kerouac'ın Yolda (1951) adlı eserinin Türkçe çevirilerinde sansürlü bölümleri ortaya çıkarmaktır. Bu tezde, normlar, değerler, ideolojiler ve güç ilişkileri gibi sosyokültürel yapıların yanı sıra yayımcılar, çevirmenler, editörler ve hedef okuyucu kitlesi gibi aktörleri göz önünde bulundurarak Betimleyici-Açıklayıcı Çeviri Çalışmalarından, Toury'nin Norm Teorisi'nden ve Andre Lefevere'in 'Yeniden Yazma' teorisinden yararlanılmıştır. Bu tezin vaka çalışması olarak Jack Kerouac'ın Yolda eseri seçilmiştir çünkü eser hem Amerika'da hem Türkiye'de hedef okuyuculara uygun hale getirmek için sansürlenmiştir. Yolda'nın orijinalinden ve iki farklı Türkçe çevirisinden rasgele seçilen elli örnek analiz edilmiştir. Kelimelerin, cümlelerin ve paragrafların sansür analizi, çıkarma, ekleme, silme ve yeniden yazma olmak üzere dört kategori altında yapılmıştır. Sonuçlar, 1993 yılında çevrilen eserin 2019 çevirisine oranla çok daha fazla sansürlendiğini gösteriyor. Yolda eserinde, incelenen bölümlerde sansür stratejisi olarak silmenin diğer üç stratejiye oranla çok daha fazla uygulandığı ortaya çıkıyor. Çeviri sürecinde aktörlerin bakış açılarının ve normlar, değerler ve ideolojiler gibi sosyokültürel yapıların hem kaynak hem de hedef dilde yapılan sansürlerde büyük etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Çeviri Stratejileri, Sansür, Jack Kerouac, Yolda, Amerikan Edebiyatı
Citation Count: 0
Sığırcı, İlhami. (2022). Çeviri Felsefesi. Nobel. 178 s. ISBN: 978-625-427-116-8
(2023) Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Felsefe ve çeviri hareketleri insanlığın gelişiminde, ilerlemesinde ve aydınlanmasında yaşamsal bir işlev üstlenir. Batı dünyasının yüzyıllar önce tanıştığı ve birçok önemli isim yetiştirdiği felsefe alanıyla Osmanlı ancak Tanzimat döneminde yine Batı’nın ünlü filozoflarının yapıtlarının çevirisi yoluyla tanışmıştır ve Türkiye’de felsefeye olan ilginin her zaman diğer disiplinlerle karşılaştırıldığında az olduğunu söylemek yanlış değildir. Hele de söz konusu çok disiplinli bir alan olan çeviribilim olduğunda, bu alanın felsefe ile ilişkisini irdeleyen Türkçe olarak üretilmiş araştırmaların çok kısıtlı olduğunu belirtmek yerinde olacaktır. Çeviribilim çalışmaları kapsamında çok önemli bir yeri olan bu konu, alanda çok uzun yıllardır dersler veren ve yayınlar üreten Prof. Dr. İlhami Sığırcı tarafından kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır ve 2022 yılında Nobel yayınları tarafından Çeviri Felsefesi başlığıyla okuyucusuyla buluşmuştur. Yapıt Türkçe’de alanda üretilmiş ilk eserdir. Türkiye’de alandaki boşluğu dolduracak ve ileride konuya ilişkin yapılacak çalışmalara ışık tutacak niteliktedir.
Sağlık Bakanlığı metinlerinde terminoloji çevirisine yönelik betimsel bir çalışma
(2021) Hastürkoğlu, Gökçen; Hastürkoğlu, Gökçen; English Translation and Interpretation
Yeni Dünya düzeni, çok dillilik, küreselleşme ve teknolojik gelişmeler kurumları derinden etkilemektedir. Sürekli gelişim ve değişim ile karşı karşıya kalan kurumların yaşanan bu değişim ve gelişime aynı doğrultuda uyum göstereme çabası kendilerini doğru ifade edebilmeleri açısından oldukça önemlidir. Yaşanan bu gelişmeler sonucunda kurumların daha fazla kurumsallaşma eğiliminde olduğu ve kurumların kendilerini özgü kurumsal dil yapısı ve kurumsal çeviri stratejileri oluşturmaya başladığı gözlemlenmektedir. Kurumsal dil yapısı içerisinde kurumun kendine özgü terminoloji çalışmalarını oluşturması ise kurumsallaşmaya katkı sağlayan etmenlerin başında yer almaktadır. Kurumsal terminolojinin yaratılması paydaşlar tarafından kurumun kendini ifade etmesinde ortak bir dil yaratılmasını sağlamaktadır. Kurumsal dil çalışmalarının yeni yeni yaygınlık kazanmaya başladığı bu dönemde kurum tarafından oluşturulan terminoloji çalışmaları kurumun kendini bütün paydaşlarına doğru ifade edebilmesini, kurumsal dil yapısında standartlaşmış ve tutarlılık sağlanmış bir ortam yaratmaktadır. Bu tez çalışmasında, genel olarak ödünçleme ve birebir çeviri yönteminin kullanıldığı ve standartlaşmamış terimlerin var olduğu Sağlık Bakanlığı Stratejik Planı metinlerinde terim çevirilerinde kullanılan yöntemleri analiz ederek doğru ve standartlaşmış terminoloji ihtiyacına ilişkin farkındalık yaratmayı hedeflenmektedir. Vinay ve Darbelnet`in çeviri kuramları doğrultusunda terimler incelenmiştir. Bu amaçla Stratejik Plan içerisindeki terimler hem kaynak metininde hem de hedef metinde detaylı olarak araştırılmış, tespit edilen terimler İngilizce karşılıklarıyla kaydedilmiştir. İncelenen terimlerin hedef dildeki karşılıkları sözlüksel ve söz dizimsel düzeyde analiz edilmiştir. Son olarak Sağlık Bakanlığı kurumsal dil yapısı içerisinde terimlerin standart bir şekilde kullanılması için kapsamlı bir terimler sözcüğü ihtiyacı olduğunu, gelecekte çeviri ve terminoloji çalışmalarına ışık tutması amacıyla terimler sözlüğünün oluşturulmasının kurumsal çeviri açısından önemli bir fonksiyon oluşturacağı vurgulanmıştır.