Nüzhet Berrin Aksoy

Aksoy, Nüzhet Berrin

Name Variants

Nuzhet Berrin, Aksoy
Nüzhet Berrin, Aksoy
Aksoy,N.B.
A., Nuzhet Berrin
Aksoy N.
Aksoy, Nuzhet Berrin
A.,Nuzhet Berrin
Aksoy, Nüzhet Berrin
N. B. Aksoy
Aksoy B.
Aksoy,Nuzhet Berrin
N.,Aksoy
N., Aksoy
N.B.Aksoy
A.,Nüzhet Berrin
Nüzhet Berrin Aksoy
A., Nüzhet Berrin
Aksoy, Berrin
Aksoy, N. Berrin
Aksoy, N .berrin

Job Title

Profesör Doktor

Email Address

berrin.aksoy@atilim.edu.tr

Scholarly Output

36

Articles

8

Citation Count

11

Supervised Theses

26 Scholarly Output Search Results

Now showing 1 - 10 of 36

Görsel İşitsel Çeviride Çeviri Kaymaları: Animasyon Filmi Crood'lar Üzerine İngilizceden Türkçeye Betimleyici Çalışma
(2022) Uygar, İbrahim Övünç; Aksoy, Nüzhet Berrin; English Translation and Interpretation
Animasyon filmleri, sinema kadar köklü bir geçmişe sahip olduğu için kendimizi bildiğimizden beri hayatımızdadır. Görünüşe göre de yediden yetmişe geniş bir seyirci kitlesine hitap etmeye devam edecek olan animasyon filmleri; ahlaki değerleri, kişiselleştirmeleri, iyi ve kötü arasındaki keskin ayrımı, duygu seli, senaryoları değişse de çeviri kuramları çerçevesinde verileriyle incelenmeyi beklemektedir. Sinemanın kendisi gibi çeviri kaymaları da günümüze kadar varlığını sürdürmeyi başaran derin köklere sahip bir teoridir. Bu çalışmada, Netflix bünyesindeki animasyon filmi olan Crood'lar (2013), görsel işitsel çeviri türlerinin alt kategorileri olan alt yazı ve dublaj çevirileri ile birlikte rastgele seçilen 100 örnek üzerinden bu derin köklü çeviri kaymalarıyla harmanlanarak çeviri kuramları çerçevesinde incelenmiştir. Bu süreç boyunca dublaj ve alt yazı da Netflix'in küreselleşmesi çerçevesinde incelenmiş ve sürecin yararı için analiz edilmiştir. Görsel işitsel materyallerde ne tür kaymaların bulunduğu, hangisinin baskın olduğu, modlar arasında değişim olup olmadığı, hangi AVT alt kategorisinin daha eşdeğer olduğu ve standartların bu duruma etkisi araştırılmıştır. Bu araştırmada, çeviri çalışmaları Vinay & Darbelnet'in çeviri stratejileri bağlamında farklı bir AVT çerçevesinde yeniden diriltilmeye çalışılmıştır. AVT metinlerindeki dilbilimsel yapılar ve animasyon filmleri bu ölçüde göz ardı edilemez bir yapı taşıdır. Araştırmanın sonucunda dublaj çevirisinde 9 tür çeviri stratejisine rastlanırken bu sayı alt yazı çevirisinde 8 strateji olmuştur. Dublaj çevirisi için baskın strateji %46,23 oran ile dönüştürme olurken, alt yazı çevirisinde %37,11 oran ile birebir çeviri stratejisi olmuştur. Bu bağlamda, eş değerlik hususunda alt yazı çevirisinin daha kaynak metin odaklı olduğu, dublaj çevirisinin daha hedef metin odaklı olduğu tespit edilmiştir.
Multidimensional quality metrics ışığında farklı metin türlerinin çevirisi arasında Google Translate'in perfromansı üzerine karşılaştırmalı bir çalışma
(2022) Gözen, Gülnaz; Aksoy, Nüzhet Berrin; English Translation and Interpretation
Bilgisayar bilimleri, hesaplamalı dilbilim ve terminoloji çalışmaları gibi diğer alanlardaki hızlı ilerlemeyle birlikte çeviri teknolojisi, çeviri pratiğinde yeni bir aşamaya girmiş ve çeviribilim alanında önemli bir konum kazanmıştır. Makine çevirisi, çeviri şirketleri, uluslararası şirketler, profesyonel çevirmenler ve diğer kullanıcılar tarafından kullanılır. Google translate, dünyada yaygın olarak kullanılan ve teknik metinlerin çevirisinde iyi sonuçlar veren bilgisayar çevirilerinden biridir. Bu çalışma karşılaştırmalı, betimsel ve aynı zamanda 2018 yılında, Betül KOÇER tarafından yapılmış olan İnşaat Alanındaki İngilizceden Türkçeye Çevrilmiş TSE Standartlarının Çeviri Kalitesinin Değerlendirilmesi: Skopos Kuramı Işığı Altında Komisyonun Etkisinin İncelenmesi başlıklı tezinin bir replika çalışmasıdır. Bu tez, Multidimensional Quality Metrics (MQM) ışığında Türkçeden İngilizceye çevrilmiş teknik metinlerle edebi metinlerin çevirisi arasındaki Google çeviri performansını karşılaştırmayı hedeflemektedir. Bu amaçla teknik metinlerin çevirilerinin değerlendirilmesi için fen, sosyal bilimler, ekonomi ve mühendislik alanlarından dört örnek, edebi metinlerin değerlendirilmesi için ise rastgele bir şiir ve öykü seçilmiştir. Bu örnekler çeviri kalitesi değerlendirmesinin bir çerçevesi olan Multidimensional Quality Metrics'e göre incelenmiştir. Tespit edilen çeviri hataları MQM tarafından sunulan karar ağacına göre kategorilere ayrılmış ve ağırlıkları önem derecelerine göre belirlenmiştir. Daha sonra her örneğin çeviri kalite puanı MQM formülüne göre yüzde olarak hesaplanmıştır. Elde edilen puanlar sırasıyla mühendislik örnekleminde %92, sosyal bilimler örnekleminde %95, fen örnekleminde %92, ekonomi örnekleminde %94, öykü örnekleminde %75 ve şiir örnekleminde %7'dir. Sonuç olarak çeviri kalite puanları, Google çevirinin teknik metinlerin çevirisinde ve bir bakıma öykü çevirisinde iyi bir performans sergilediğini ancak şiir çevirisinde başarısız olduğunu göstermektedir. Anahtar Sözcükler: Bilgisayar Çevirisi, Google Nöral Bilgisayar Çevirisi, Makine Çevirisi Sonrası Düzeltme, Multidimensional Quality Metrics, Hata Analizi
Teknik Çeviride Karşılaşılan Güçlükleri Aşma Stratejileri
(2011) Tekir, Ümit; Aksoy, N. Berrin; English Translation and Interpretation
Küreselleşme ile birlikte, teknik metin çevirileri daha fazla önem kazanmıştır. Teknik metinlerin çevirileri hem kaynak hem de hedef metinde kullanılan özellikli dilden dolayı konu alanında detaylı bilgi sahibi olmayı gerektirmektedir. Özellikli dil terminoloji anlamında yeterli olmayı zorunlu kılar ve çeviri süreci esnasında karşılaşılabilecek güçlükleri aşabilmek için çevirmenler tarafından bir dizi stratejiler kullanılabilir.Bu tezin amacı teknik metin çevirilerinde karşılaşılan güçlükleri aşmak için kullanılan stratejileri hem teknik çevirinin tarihini hem de çeviri kuramlarını özetleyerek sunmaktır. Teknik metinlerin özelliklerine, teknik metinlerde kullanılan dile ve bu metinlerin metin türlerine bu çalışmada özellikle önem verilmiştir. İşlevsel bir sonuç elde edebilmek için İşlevsel Yaklaşımların önemli olduğu düşünülmüştür ve bu yaklaşımlar kapsamında üç adet örnek metin ve çevirileri incelenmiştir. Örnek metinlerin çevirilerinde ödünç alma, özelleştirme, tanımlama ve hedef dilde eşdeğer ifadeleri bulma gibi stratejilerin kullanıldığı belirlenmiştir.Anahtar Sözcükler1. Teknik Çeviri2. Metin Türleri3. İşlevsel Yaklaşımlar4. Teknik Dil
The Relation Between Translation and Ideology as an Instrument for the Establishment of a National Literature
(Presses Univ Montreal, 2010) Aksoy, Nuzhet Berrin; English Translation and Interpretation
The relation between translation and ideology is an example of a concrete case for a nation's struggle to take its place in the modern world. In the early years of the Turkish Republic, established by M. Kemal Ataturk and his followers after the Turkish War of Liberation (1919-1923), the dominant state ideology focused on a full-scale enlightenment and development initiative on all levels of society. The conditions which created the Renaissance and the spirit of humanism in the West were taken as a model and translation became one of the main instruments for the establishment of a modern society and a national literature following many reforms in education and language. This paper investigates how the state ideology manipulated translation, and its effects on the emergence of modern Turkish Literature.
Bülent Ecevit Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eğitimleri Boyunca Aldıkları Çeviri Derslerinin Eğitimlerine Katkısı
(2018) Saka, Esra; Aksoy, Nüzhet Berrin; English Translation and Interpretation
Bu çalışma, Bülent Ecevit Üniversitesi İngiliz Dili Edebiyatı Bölümü dördüncü sınıf öğrencilerinin eğitimleri boyunca aldıkları çeviri derslerinin akademik çalışmalarını olası etkilerini ve bu öğrencilerin söz konusu çeviri derslerine karşı tutumlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırma, Bülent Ecevit Ünversitesi İngiliz Dili Edebiyatı öğrencilerine bu çeviri dersleriyle sağlayabileceği dil bilinci, okuma beceri, kelime edinimi, yazma becerileri, kültür bilinci, bilişsel beceriler, metin bilgisi gibi çeviri yetisini oluşturan öğeler üzerine odaklanmaktadır. Çalışma boyunca öne sürülen hipotez Bülent Ecevit Üniversitesi İngiliz Dili Edebiyatı Bölümü verilen çeviri derslerinin sözü edilen öğrencilere Türkçe ve İngilizce arasındaki dilsel farklılıklar üzerinde bilinç oluşturma , temel dil becerilerini geliştirme, Türk ve İngiiliz kültürleri arasındaki farklılıklar konusunda bilgi edinme, dil kullanımında bilişsel beceriler edinme, farklı metin ve edebi türlerin içerdiği dil zenginliğiyle ilgili farkındalık kazanmak gibi konularda yardımcı olabileceğidir. Çalışmada bu tezi desteklemek üzere nicel bir araştırma yürütülmüştür. Veriler cevapları 'tamamen katılıyorum' ve 'tamamen katılmıyorum' arasında beş değişken ve 25 maddeden oluşan Likert tutum ölçeği içeren bir anket kullanılarak toplanmıştır. Bu anketle İngiliz Dili Edebiyatı üçüncü sınıfı öğrencileriyle 2016-2017 akademik yılının bahar döneminde bir pilot çalışma yapılmış, anketin gerçeklik ve yeterliliği Cronbach Alfa Katsayı Testi ile kontrol edilmiştir. Nihai anket uygulaması pilot çalışmasından üç hafta sonra gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin anket sorularına verdiği cevaplar, Bülent Ecevit Üniversitesi İngiliz Dili Edebiyatı dördüncü sınıf öğrencilerinin eğitimleri boyunca aldıkları çeviri dersine karşı tutumlarının olumlu olduğu ve bu derslerin akademik çalışma ve başarılarına katkıda bulunduğunu ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Çeviri, Çeviri Bilim, Edebiyat, Dil Bilinci, Okuma Beceri, Kelime Edinimi, Yazma Becerileri, Kültür Bilinci, Bilişsel Beceriler, Metin Bilgisi.
Çocuk Edebiyatı Çevirisi: Keloğlan Masalları ve İngilizce Çevirileri Üzerine Bir Çalışma
(2013) Diren, Nuriye; Aksoy, Nüzhet Berrin; English Translation and Interpretation
Bu tezin amacı edebiyat içinde yeni bir oluşum olan çocuk edebiyatı kavramı bağlamında masalları incelemek ve onların çevirilerine bir ışık tutmaktır. Bu amaçla Keloğlan Masalları?ndan Keloğlan ve Ali Cengiz ile Keloğlan ve Sihirli Değneği seçilmiştir. Lawrence Venuti?nin kuramı olan çeviride yerelleştirme ve yabancılaştıma yöntemleri seçilen hikaye çevirilerinin incelenmesinde kullanılmıştır. Ancak, çeviri yöntemleri olarak Vinay ve Darbalnet?nin çeviri yöntemleri, Keloğlan Masalları?nın incelenme aşamasında esas alınmıştır. Bu çalışmanın sonucunda çevirmenin çeviri süreci baskın olmayan kültürden baskın olan kültüre doğru yapıldığı ve çevirilerin Türk kültürünü yansıtması amaçlandığı bu yüzden bu yansıtmayı gerçekleştirebilmek için kaynak metnin kültürel, tarihsel veya dilbilimsel özelliklerini vurgulamak amacıyla daha çok yabancı bırakma yöntemi kullanıldığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Halk masalları, Keloğlan Masalları, Yerelleştirme, Yabancılaştırma
Hukuk Metinlerinin İngilizceden Arapçaya Çevirisinin Metinsel Yönleri: Mısır-israil Barış Antlaşması Örnek Çalışması
(2020) Kalamerd, Sazan; Aksoy, N. Berrin; English Translation and Interpretation
Hukuki metinlerin çevirisi ile ilgili bir alan olduğundan ötürü, hukuk çevirisi çeviri çalışmaları içerisinde en ileri düzeyde olanlardan biri olarak değerlendirilir. Hukuk dili çevirmenin kesin anlamı hedef dile daha büyük bir kesinlik içerisinde aktarmasını gerekli kılan karmaşık bir dildir. Mevcut çalışma İsrail -Mısır Barış Antlaşması'nın sözlüksel terimlerinin alternatif bir çevirisi yapmayı amaçlamaktadır. İsrail -Mısır Barış Antlaşması İsrail ve Mısır'ın gelecekteki ilişkilerinin güçlendirilmesinde önemli bir rol oynamış olmasından ötürü örnek olay olarak seçilmiştir. Mevcut tez 'İsrail-Mısır Barış Antlaşması'nda geçen sözlüksel öğelerin analizini temel almaktadır. Bu antlaşma 1979 yılında imzalanmış ve İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın resmî web sitesinde İngilizce ve Arapça dillerinde yayınlanmıştır. Mevcut çalışmanın analitik yönleri temelde Vinay ve Darbelnet çeviri yöntemlerine dayanmaktadır. Yapılan analizden elde edilecek bulgu ve sonuçlar İsrail-Mısır Barış Antlaşması'nda yer alan sözlüksel öğelerin hedef metne daha uygun olacak alternatif bir çevirisini önermenin mümkün olup olmadığını netliğe kavuşturacaktır.
Farklı Bir Bakış Açısı için Ötekini Çevirmek: Anayurt Oteli Adlı Eserdeki İmgelerin Çeviribilim ve İmgebilim Bağlamındaki Çevirileri
(2021) Emirkadı, Ezginaz; Aksoy, Nüzhet Berrin; English Translation and Interpretation
Bu çalışmada, çeviribilim ve imgebilim arasındaki ilişki, yapısalcılık sonrası çeviri kuramları açısından Türkçe edebiyat metinlerinde dizgenin yansımaları olan imgeleri oluşturan kültürel, sosyal, ideolojik, tarihsel vs. unsurların çevirisi bağlamında bir zemine oturtulmaya çalışılmış ve bu çerçevede bir dizi araştırma soruları geliştirilip cevaplandırılmıştır. Bu bağlamda, Türkçe'den İngilizce'ye yapılan Anayurt Oteli adlı kitabın çevirisi, çeviribilim-imgebilim bağlamında yapısalcılık- sonrası çeviri kuramları altında ele alınan Venuti'nin yabancılaştırma ve yerelleştirme stratejileri ile incelenmeden önce, Anglo-Amerikan sisteminin çeviri uygulamaları/gelenekleri/normları, Türkçe dili ve dizgesine karşılık kendini konumlandırdığı noktaya göre gerekçelendirilmeye çalışılmıştır. Kaynak dizgeye ait olan imgelerin erek dizgede çeviribilim-imgebilim ilişkisi çerçevesinde hangi gerekçeler altında erek metinde nasıl yeniden yazıldığı incelenmiştir. Bu bağlamda, tüm bu unsurlar Türkçe'den İngilizceye yapılan çeviride analiz edilmiş olmak üzere, yapısalcılık sonrası çeviri kuramları açısından Türkçe ve İngilizce dil ve dizgeleri arasındaki eşit olmayan ilişkiler, bu dizgelerin kendilerini konumlandırdıkları noktanın beraberinde getirdiği ikililikler, çevirmenin öznelliği analiz edilmiş ve kaynak dizgenin, kaynak dizgenin kültürel, sosyal ve ideolojik göstergelerinin temsilcisi olan kaynak metin imgelerinin ve çevirmenin görünürlüğü- görünmezliği ele alınmıştır. Bunun sonucunda, Türkçe edebiyat çevirisine yapısalcılık-sonrası çeviri anlayışla yaklaşılmış, erek metin odaklı olan Anglo-Amerikan çeviri dizgesinin dinamiklerinin arkasındaki sebepler gerekçelendirilmeye çalışılıp yeniden yazım yaklaşımı ile ilişkisi açıklanmış ve yukarıda bahsi geçen tüm unsurların çeviriye imgebilim-çeviribilim bağlamında nasıl yansıdığı/yansıyabileceği Venuti'nin çeviri stratejileri bağlamında incelenmiştir. Anahtar Sözcükler: Yapısalcılık-sonrası çeviri yaklaşımları, imgebilim, imge, imge temsili/inşaası, çeviri stratejileri
Assessing the Role of Style in Literary Translation
(Ovidius University, 2017) Aksoy,N.B.; English Translation and Interpretation
Literary translation and its characteristics have been a point of attraction in literary and academic circles for so many years. It has been generally accepted that since style is the most distinguishing element of a literary text, its recreation in translation is of utmost importance. Hence, in order to understand the hows and whys of literary translation, a sound and definite description of what a literary text is, is needed as a first step. A source text of literature does not have the same qualities as those of its translated version since the translation carries in itself the shadows of both the source and the target linguistic and literary elements. In order to overcome the challenges of literary translation then, it is a prerequisite for the translator to be a very good reader of literature in order to fully grasp all the literary, stylistic and cultural qualities of the source text, with all its intended meanings and effects. © 2017 Ovidius University. All rights reserved.
Insights Into a New Paradigm in Translation Eco-Translation and Its Reflections
(John Benjamins Publishing Co, 2020) Aksoy, Nuzhet Berrin; English Translation and Interpretation
The purpose of this paper is to draw attention to the reflection and recreation of the physical landscape in literary texts and in their translations; to explore in what ways nature is represented and, secondly, to discuss aspects of this process in the light of the translational norms proposed by Toury. The focus is the idea that language and culture, the core of literature, are to be transferred to other linguistic and cultural mediums during translation, and constitute the ecological environment of the text. This undertaking assigns to the translator the task of selecting, adapting and recreating this material in the foreign environment. An ecocritical approach will be adopted to explore how and how far this task is materialized by studying a Turkish author Yasar Kemal's novel Ortadirek translated as The Wind from the Plain. Yasar Kemal is regarded as the most ecologically-minded author of Turkish literature and his novels portray nature as the mental landscapes of man, a force under which the constituents of the text are recreated at every linguistic and culture-bound effort of the author. Hence, the main endeavour of this study will be to bring to the surface, with an eco-critical approach, the translational preferences of the translator of Ortadirek and their significance in the recreation of Kemal's ecological vision in the translation.